Қазақ әдебиеті Мақала 9 сынып бойынша Ұстаздарға арналған оқу әдістемелік материалдар

ҚР Білім және Ғылым министірлігінің стандарты бойынша жасалған. 2022-2023 оқу жылына арналған

Адамның жан дүниесі туралы мақала. Кино немесе тестр әлемі

Тіл байлығы – рухани қазына Солардың ішінде кейде мән бере бермейтін, бірақ бәріміздің де білуіміз қажет, ал тіл мамандары үшін міндетті күрделі мәселенің бірі – «тіл байлығы, сөз қазынасы деп нені айтамыз?» деген сауалға берілер жауап.

Абайсыз, оның мұрасынсыз еліміздің рухани жаңғыруы мүмкін бе? Әрине, мүмкін емес. Ендеше Елбасымыз нұсқауын орындап, ұлы ойшыл мұрасын игеруді неге дағдарысқа ұшыратпай, кеңінен зерттеп насихаттамаймыз? Бұл, « бойында бір тамшы да болса қазақтың қаны бар» әркімді де толғандыратын сұрақтар. Ру¬хани жаңғыру заманында бұл сұрақтардың жауабын іздеу және абайтануды оқыту өзекті мәселе екені дау тудырмайды.

Мақала ағылшын тілін үйренуге ұмтылып жүрген адамдарға көмектеседі. Алғашқы қадамдардан бастап ақ, мақалада берілген кеңестерге құлақ ассаңыз,тілді тез үйреніп аласыз.

Адалдық деген не? Кім қалай түсінеді? Пікірлеріңізді ортаға салыңыздар деп, өзі тақтаның алдына барып бізге сынай қарады. Әшейінде телефонға жабысып көмек сұрағыштарда мұғалім не айтар екен дегендей үнсізбіз. Осындай да шыдамсыз қыздарда үнсіз. Бір мезгілде жақында ғана қазақ мектебінен ауысып келген бала Адалдық дегеніміз ар – ұяттан аттамау деді. Осы сөзден кейін Махамбет тақырыбын жарыса айта бастадық.

«Сұрақ арқылы оқушы әрекетін дамыту»

«Қазақ тілі мен әдебиет сабақтарында тілдік дағдыларды қалыптастыру жолдарының тиімді әдіс-тәсілдері» (баяндама)

«Қазақ тілі мен әдебиет сабақтарында тілдік дағдыларды қалыптастыру жолдарының тиімді әдіс-тәсілдері» (баяндама)

«Қазақ тілі мен әдебиет сабақтарында тілдік дағдыларды қалыптастыру жолдарының тиімді әдіс-тәсілдері» (баяндама)

«Қазақ тілі мен әдебиет сабақтарында тілдік дағдыларды қалыптастыру жолдарының тиімді әдіс-тәсілдері» (баяндама)

«Қазақ тілі мен әдебиет сабақтарында тілдік дағдыларды қалыптастыру жолдарының тиімді әдіс-тәсілдері» (баяндама)

"Заманауи сабақтың оқу-ақпараттық ресурстары арқылы оқу бағдарламасын меңгертуді қамтамасыз ету" (баяндама)

қосымша

8.5.1.5 - демеулік шылаулардың (болжалдық, шектік) қызметін білу, ауызша және жазба жұмыстарда орынды қолдану . Кесте, диаграмма, нұсқаулық шартты белгілер мен сызбаларда берілген ақпаратты талдау, баға беру Демеулік шылаулардың қызметін біледі; Ауызша және жазба жұмыстарда орынды қолданады. Оқушылар әдеби тіл нормасына сай сөйлеуге дағдыланады, ойын анық та жүйелі жеткізе алады. Өмір бойы білім алу Ынтымақтастық Азаматтық жауапкершілік Мәңгілік ел, нұрлы жол, Қазақстан жолы, ұлы тұлғалар, табысқа қолжеткізу Құрмет, ынтымақстастық, өмір бойы оқу, азаматтық жауапкершілік, ашықтық Осы сабақ барысында оқушылар Power Point бағдарламасынан тақырыпқа қатысты көрнекі құралдарды пайдаланып, интербелсенді тақтаны қолданады.

8.1.5.1 - тірек сөздер, автор көзқарасы мен көңіл күйі арқылы негізгі ойды анықтау. Барлық оқушылар:тыңдалым мәтінінің негізгі идеясын анықтай алады, жаңа сөздердің мағынасын терминдер сөздігінен табады. Көптеген оқушылар: Өлеңде айтылмаған дәстүрлерді қосып, екі жақты күнделікті толтырады. Кейбір оқушылар:Өлеңдегі автор көзқарасын анықтап, айтып бере алады. Тыңдалым мәтінінен тірек сөздер, автор көзқарасы мен көңіл күйі арқылы негізгі ойды анықтай алады; Кілтті сөздердің мағынасын анықтайды; Автор көзқарасын анықтай алады; Екі жақты күнделікті толтырады; Өлеңнің негізгі идеясын анықтайды. Пір, жыл басы, ұлыс, елі іші, сою, береке, ұйқыашар, Қызырбаба, Самарқанның көк тасы, тілеу көже, дәнекер секілді кілтті сөздердің мағынасын тану. Ашықтық. Өзгелердің пікірін құрметтейді. Пікір алмасуда өзара сыйластық танытады, құрмет көрсетеді.

8.3.3.1 - прозалық және поэзиялық шығармалардың композициялық құрылымын анықтау, кейіпкердің іс-әрекетіне немесе лирикалық кейіпкердің образына баға беру; 8.5.2.1 - жазба жұмыстарында себеп-салдар салалас құрмалас сөйлемдерді құрастыру Оқушылар сөздік қорларын кеңейтеді. Өз ойын жүйелі де еркін жеткізе отырып, өзгенің пікірін тыңдай біледі.Тақырып бойынша деректерді қолдана отырып, өз ойын дәлелдеп жеткізеді. • Түрлі жанрдағы көркем мәтіндерге сүйене отырып, көңіл-күйді білдіруде ұлттық сөз әдебі мен сөйлеу этикеті формаларын қолданады • тақырып бойынша кілт сөздерді қолданады; • Наурыз мерекесінің ерекшелігі туралы айтады; • ұлттық сөз әдебі формаларын орынды қолданады сөйлеу этикетін сақтайды; Лексикалық минимум: салт-дәстүрлер, жандану,күн мен түн, теңелу, реніш, ұмыту, Ұлыстың Ұлы күні, түркілердің мерекесі, тойлау, ұлттық ойындар, төрт түлік, ұйқыашар, селт еткізер, Наурызкөже, дәм татқызу, Ақ мол болсын! Сөйлеу мәдениетін жетілдіру үшін қолдануға ұсынылған тілдік оралымдар: менің ойымша, біріншіден, қорытындылай келе т.б. Ашықтық. Өзгелердің пікірін құрметтейді. Пікір алмасуда өзара сыйластық танытады, құрмет көрсетеді.

Оқушының негізгі пәндерден алған білімдерін тереңдету. Тапқырлыққа, ізденімпаздыққа жетелеу, ой-өрісін, тіл мәдениетіне деген сүйіспеншілігін арттыру.