Зорлық-зомбылық құқықта «Бір адамның екінші бір адамға, оның жеке басына тиіспеушілік құқығын бұзатын тәни және психикалық ықпал жасауы» делінген. Тән азабын шектірген зорлық – адамның ағзасына тікелей әсер ету, ұрып-соғу, денесіне зақым келтіру, тағы басқа. Тән азабын шектірген зорлықтың салдарынан жәбірленушінің денсаулығына зиян келтірілуі мүмкін.

Жағымды ойларды ойлап, жағымды әрекеттер жасауға дағдыландыру,үйрету. Қарым-қатынасқа көп түсетін, өз ойы мен пікір ашық айтуға мүмкіндік беретін, өзін түрлі жағдайда байқауға болатын, өзін жаңа қырынан тануға мүмкіндік алу.

Қарым-қатынасқа көп түсетін, өз ойы мен пікір ашық айтуға мүмкіндік беретін, өзін түрлі жағдайда байқауға болатын, өзін жаңа қырынан тануға мүмкіндік алу.

Өзінің есімін және сенімділігін бас бармақты тік көрсету – өте жоғары деңгейді, бас бармақты жартылай ұстау орташа деңгейді, төмен көрсету сенімсіздіктің басым екенін көрсетеді. Бойындағы сенімділікті бағалай білуге шақыру жүргізіледі.

Тіл арқылы байланысу, қарым-қатынас жасау- адамға ғана арналған басты байлық,, ұлы сыйлық. Бірақ осы байлықты жақсылыққа ғана емес, жамандыққа да қолданатынымыз жасырын емес. Кейде «аңдамай сөйлеп, ауырмай өлеміз». «Жақсы сөз бұлттан шыққан күндей боп, көңілді жадыратады».

Қатысушыларға тапсырманың жолақ ережесі таратылады. Бір жағында сөйлем жазылған, ал екінші жағында соның жалғасы болады. Құрдастары не айтқысы келді, бұнымен қатысушыны 2-4 адамнан тұратын аз топқа бөлуге болады, әр топқа бір карточкадан беріледі. Балалар әр сөйлемнен қандай әртүрлі түсініктеме ажырата білу керек

Отбасында өтірік айтудың қажеті жоқ жағдайларды қалыптастырыңыз. Егер бала ата-анасына өзінің құпияларын сеніп айта алатынын білсе, оның әрекеттері талқыланып, дұрыс деп қарастырылса, ал жазалану тәрбиелеу әдісі ретінде қолданылмаса, онда өтірік айтудың себебі ешқашан туындамауы мүмкін.

Бұл — бала тәрбиесінде ағаттық жіберіп алған барлық ата-ананың бармақ тістеп, бас қатырып айтар сөзі. Баланың өтірік сөйлей бастауы оған ата-анасы тарапынан дұрыс көңіл бөлінбеуінен болатын құбылыс екендігі даусыз. Бірақ тым жас балалардың өтірік айтуын мамандар «өтірік» деген ұғыммен шатастыруға болмайтынын айтады. Себебі бала қиялы мен нақты топшылаған ойының ара-жігін ажырата алмайды.

«Біз қазір әрқайсысымыз шеңбер бойынша өз аттарымызды айтым, өзіміз жайлы бір ауыз сөз айтамыз. Оның алдында әр қатысушы өзіне бір қағаз (табличка) алып, соған өз атын жазады. Ол міндетті түрде сіздердің аттарыңыз болуға тиісті емес, сіз басқа да қалаған атты жазуыңызға болады.

Ұрпақ тәрбиесі – болашақ ұлт тәрбиесі. Ата-аналар үнемі бауыр еті баласының оқу нәтижесі, киім-киісі, үйдегі сыйластығы жайлы ойлағанымен, баланың ішкі психологиясына дендеп ене алмайды. Тәрбие жүректен басталуы керек. Балаңыз өзгеріп бара жатыр ма? Ендеше ол жөнінде оның тұла бойына, іс-қимылына зер салыңыз. Сосын ғана тәрбие жұмысын бастағаныңыз абзал.

Оқушылардың өмір туралы көзқарастарын анықтау және өмірді қалай сүйетіндерін байқау; өмірдегі орны қандай деңгейде бағаланып жатқанын қаншалықты білімдерін анықтауға керек