Психология бойынша Ұстаздарға арналған оқу әдістемелік материалдар

ҚР Білім және Ғылым министірлігінің стандарты бойынша жасалған. 2022-2023 оқу жылына арналған

Сабыр сақтаудың маңызын түсіндіру арқылы оқушыны қиын жағдайда байыппен, ойланып әрекет етуге үйрету және отбасындағы үйлесімділікті қалыптастыру

Психологиялық проблемалар жеткіліксіз конструкцияларды қолданудан және олардың айқын болжамдық тиімсіздігіне қарамастан оларды өзгерткісі келмеуінен туындайды.

Ата-ана мен бала арасындағы сенімділік пен өзара түсіністікті нығайту

Отбасында қуанышты бөлісу және қолдау көрсету дағдыларын қалыптастыру арқылы ата-ана мен бала арасындағы эмоционалдық байланысты нығайту.

«Отбасы – сенім мен махаббат мекені» Ата-аналарға арналған сабақ

Бұл мақалада қазіргі қоғамда жиі кездесетін психологиялық мәселе — депрессия жайлы сөз қозғалады. Онда оның себептері, белгілері және адам өміріне әсері түсіндіріліп, одан шығу жолдары көрсетіледі.Мақаланы оқу арқылы адамдар өз бойындағы немесе жақындарындағы депрессия белгілерін ерте байқап, оны жеңу жолдарын біле алады. Сонымен қатар психикалық денсаулыққа мән берудің маңыздылығы туралы түсінігі артады.

Мақалада психология ғылымындағы «резильенттілік» феноменінің мәні мен оны зерттеу бағыттарының эволюциясы қарастырылады. Шетелдік, ресейлік және қазақстандық ғалымдардың еңбектерін салыстыра отырып, автор резильенттіліктің тұлғаның күйзелістен кейін қалпына келу және бейімделу қабілеті ретіндегі мәнін ашады. Шетелдік зерттеулерде бұл ұғым тұлғаның бейімделу процесінің негізгі механизмі ретінде қарастырылса, ресейлік еңбектерде «өмірге төзімділік» және «өмірге қабілеттілік» ұғымдарымен ұштасады. Қазақстандық психологияда резильенттілік зерттеулері әлі бастапқы сатыда болып, әдістемелік бейімдеу жұмыстары жүргізілуде. Жалпы, мақалада резильенттілікті зерттеу психологиядағы өзекті және болашағы бар бағыт ретінде сипатталады.

Бұл мақала жеткіншектер арасындағы буллингтің психологиялық табиғатын,оның гендерлік ерекшеліктерін және тұлғааралық қатынастарға әсерін аша отырып,бұл мәселенің әлеуметтік маңыздылығын көрсетеді.

Тақырып мектеп оқушыларының мінезіндегі агрессиялық және оның көрініс табу жолдарын айқындап ашып көрсетеді. Тақырып мектеп ортасында тәрбиеленіп жатқан балалардың агрессиялық деңгейі қалай және қандай жолдар мен білініп ,көрініс табатынын айқындайды.

"Мінез-құлықтың өзін-өзі реттеу стилі" (ССП) сауалнамасы 46 тұжырымнан тұрады, олар негізгі реттеу процестеріне (жоспарлау, модельдеу, бағдарламалау, нәтижелерді бағалау) және реттеуші-тұлғалық қасиеттерге (икемділік және дербестік) сәйкес алты шкалаға біріктірілген. Әр шкала тоғыз тұжырымнан тұрады. Сауалнаманың құрылымы бойынша, кейбір тұжырымдар бірден екі шкалаға кіреді, себебі оларды реттеу процесінің сипаттамасы ретінде де, реттеу қасиетінің сипаттамасы ретінде де қарастыруға болады.

Multidimensional Perfectionism Scale (MPS) әдістемесі туралы ақпарат. Әдістің жалпы құрылымы мен интерпретациясы

Отбасы психологиясы. Ерлі-зайыптылар қарым-қатынасы. Эмоционалды интелект.

Бұл мақалада студенттік кезеңдегі тұлғаның өміршеңдігінің психологиялық ерекшеліктері мен теориялық негіздері талданады. Өміршеңдік ұғымының мәні, оның құрамдас бөліктері және студенттердің кәсіби, тұлғалық дамуындағы рөлі қарастырылады. Авторлар өміршеңдіктің стресске төзімділікті арттырудағы және өзін-өзі іске асырудағы маңызын атап өтеді. Мақала болашақ психологтар мен педагогтар үшін практикалық тұрғыдан құнды материал болып табылады.

Аннотация: К.Янгтың “Интернет тәуелділігін анықтау тесті”(Internet Addiction Test,IAT) – интернетке патологиялық бейімділікті скринингтік деңгейде бағалауға арналған психодиагностикалық құрал.Тесттің мазмұны 20 тұжырымнан тұрады және адамның интернетті қолдану жиілігі, мінез-құлықтық және эмоционалдық тәуелділік белгілерін анықтауға бағытталған

Мазасыздық күйі мен шешім қабылдау стратегиялары арасындағы байланыс тек бағыттылық тұрғысынан ғана емес, уақыттық және себеп-салдарлық қатынастарда да маңызды сұрақ туғызады. Кейде шешім қабылдау қажеттілігі мазасыздыққа итермелейтін сияқты, ал кейде керісінше - тұлғаның мазасыз күйінің өзі дұрыс шешім қабылдауға кедергі келтіретіндей әсер қалдырады. Сонда мынадай сұрақ туындайды: біз шешім қабылдау қажет болған соң мазасызданамыз ба, әлде мазасыздықтың әсерінен шешім қабылдау қиындай түседі ме?

Мақалада психология ғылымындағы «резильенттілік» феноменінің мәні мен оны зерттеу бағыттарының эволюциясы қарастырылады. Шетелдік, ресейлік және қазақстандық ғалымдардың еңбектерін салыстыра отырып, резильенттіліктің тұлғаның күйзелістен кейін қалпына келу және бейімделу қабілеті ретіндегі мәні екенін қарастырылады. Шетелдік зерттеулерде бұл ұғым тұлғаның бейімделу процесінің негізгі механизмі ретінде қарастырылса, ресейлік еңбектерде «өмірге төзімділік» және «өмірге қабілеттілік» ұғымдарымен ұштасады. Қазақстандық психологияда резильенттілік зерттеулері әлі бастапқы сатыда болып, әдістемелік бейімдеу жұмыстары жүргізілуде. Жалпы, мақалада резильенттілікті зерттеу психологиядағы өзекті және болашағы бар бағыт ретінде сипатталады.

Мақалада психология ғылымындағы когнитивті стиль феномені жан-жақты қарастырылған. Зерттеу барысында когнитивті стильдің дамуы үш негізгі кезеңге бөлініп көрсетіледі: тұлға психологиясы шеңберінде қалыптасуы, қабылдау мен ақпаратты өңдеу ерекшеліктері тұрғысынан зерттелуі және ұғымның кең мағынада қолданылуы. М.А. Холоднаяның когнитивті стильдер жіктемесіне сүйене отырып, өріске-тәуелділік, импульсивтілік, рефлективтілік сияқты стиль түрлері сипатталады.

Бұл мақалада «есте сақтау» ұғымы психологиялық әдебиетте талданған. Мақалада әртүрлі жас кезеңдеріндегі есте сақтау қабілетінің ерекшеліктері қарастырылған: бала жасынан бастап қартайғанға дейінгі кезеңдерде есте сақтаудың дамуы мен өзгерістері сипатталған.

Жоғары оқу орнына түсу – тұлғаның ересектік өмірге қадам басуының маңызды кезеңі. Себебі мамандық таңдау арқылы адам өз өмірінің елеулі бөлігін белгілі бір кәсіби қызметке арнайтынын түсінеді. Университетке түскен студенттің өзіне тән мінез-құлық үлгілері, көзқарастары мен қалыптасқан стереотиптері болады, алайда оқу басталғаннан кейін олардың барлығы өзгере бастайды. Жаңа әлеуметтік орта, жаңа ұжым, жаңа талаптар, ата-анадан алшақ болу, еркіндік пен қаржыны басқарудағы қиындықтар, қарым-қатынас орнатудағы проблемалар — мұның бәрі психологиялық қиындықтар туғызып, оқу мен қарым-қатынас сапасына әсер етеді.

Университеттегі оқу кезеңінің алғашқы айлары – студенттің өміріндегі үлкен әлеуметтік өзгерістер уақыты. Бұрынғы әдеттер мен стереотиптердің «бұзылуы», күйзеліс жағдайлары, жоғары мазасыздық пен ішкі кернеу байқалады. Кейбір студенттерде бұл бейімделу қиындықтарына және «студент» рөлінің бұрмалануына әкеледі. Мұндай жағдайда жасөспірім өзін ересек сезінуді сабаққа бармау еркіндігімен, шылым шегу немесе өзін көрсетудің басқа сыртқы формаларымен шатастырады. Бұл өз кезегінде оқуға деген немқұрайлыққа және университет өміріне қызығушылықтың төмендеуіне себеп болуы мүмкін.