Қазақ әдебиеті Авторлық бағдарлама бойынша Ұстаздарға арналған оқу әдістемелік материалдар

ҚР Білім және Ғылым министірлігінің стандарты бойынша жасалған. 2022-2023 оқу жылына арналған

Бұл зерттеу жыраулар поэзиясындағы көнерген сөздердің қолданылуын және олардың мағынасын талдауға арналған. Жыраулар шығармаларында кездесетін архаизмдер мен тарихи сөздердің поэзиялық мәтіндегі рөлін қарастырады. Зерттеу барысында көнерген сөздердің мағыналық ерекшеліктері анықталып, олардың заманауи тілмен салыстырмалы түрде қолданылуы талданды. Бұл жұмыс қазақ әдебиетіндегі тілдік мұраны сақтау мен кейінгі ұрпаққа жеткізуге үлес қосады

Оқушыларға ақын өлеңдерінің қыр-сырын меңгерту,ұлттық құндылықты бойына сіңіру арқылы бәсекеге қабілетті оқушыларды тәрбиелеп шығару барысында курстың берері мол. Бағдарлама мақсаты ақынның шығармаларын оқуға деген қызығушылығын дамыту, поэзиядағы көріктеуіш құралдарды анықтау; ауызекі және жазбаша тілде байланыстырып сөйлеуін дамытып, кітап оқуға деген ынтасын арттыру, өзіндік ой-пікір айта білуге баулу болып табылады.

Пиза тапсырмасы. Оқу сауаттылығы. Жылаған ата туралы мәтін. Тест тапсырмасы.

Оқушыларды шығармашылық тұрғыда дамыту үшін мұғалімдер түрлі әдіс-тәсілдерді қолдануы керек. Бұл әдістер оқушылардың сыни ойлау, проблемаларды шешу және жаңа идеялар ұсыну қабілеттерін арттырады.

«Зар заман» – XIX ғасырдың екінші жартысында қалыптасқан әдеби ағым. Ол қоғамдық және әлеуметтік өзгерістерге байланысты пайда болған әдеби ағым ретінде қазақ поэзиясында терең із қалдырды. Бұл ағымда халықтың ауыр тағдыры, әлеуметтік теңсіздік, ел ішіндегі қиындықтар мен жұртының қамын ойлаған ақындардың өлеңдері көрініс тапты.

О Қ У Ш Ы Л А Р Д Ы Ң Ұ Л Т Т Ы Қ Т А Н Ы М Ы Н Ә Д Е Б И М Ә Т І Н Д Е Р А Р Қ Ы Л Ы А Р Т Т Ы Р У

Авторлық бағдарлама 9-сынып оқушыларын жыр алыбы – Жамбылдың шығармашылығымен, өмірбаянымен таныстыруды мақсат ете жазылған. Вариативті курс бағдарламасы 34 сағатқа негізделген.

Түсінік хат Бағдарлама жасауда ежелгі дәуір әдебиеті бойынша білімдерін кеңейту көзделді. Қазақ әдебиеті тарихының ежелгі дәуірі (ҮІ-ХІҮ ғасырлар), яғни қазіргі түркі тілдес халықтардың бәріне ортақ саналатын әдеби ескерткіштер қамтылған. Бағдарлманы игеру барысында оқушылардың интеллектуалдық, коммуникативтік қабілеттерін арттыруға мән берілді. Мақсаты: Қазақ әдебиеті тарихы, оның ішінде ежелгі дәуір әдебиеті жөнінде жүйелі білім беру. Міндеті: 1) Оқушыларды жауапершілікке үйрете отырып, тіл байлықтарын жетілдіру. 2) Шығармашылыққа баулу, туған тарихын құрметтеуге тәрбиелеу. 3) Оқушылардың өз бетімен білім алу дағдыларын қалыптастыру. 4) Байқағаштық, зейінді, ойлау сияқты танымдық қабілеттерін дамыту арқылы құзырлылығын арттыру.

Мектептегі «Махамбеттану» қолданбалы курсы жалынды ақын Махамбет Өтемісұлының мұрасын оқуға арналады. Бұл бағдарламаны жасаудағы мақсат – қазақ халқының азаттығы, теңдігі жолында ақ найзасымен, азаткер асқақ жырымен қасық қаны қалғанша күрескен, тіпті сол жолда құрбан болған әрі батыр, әрі ақын Махамбет Өтемісұлының шығармалары мен өнегелі өмірін сөз ете отырып, жас ұрпақты Махамбет жырлары арқылы ерлікке, елін сүюге тәрбиелеу, елге деген шынайы, кіршіксіз сезімсіз нағыз адам болудың қиын екенін ұқтыру, оқушының рухани-эстетикалық талғамын жетілдіру, шығармашылық қабілеттерін дамыту, көркем туындыларын тереңдете оқыту. Махамбет шығармаларының көркемдегіш құралдары мол, шеберлігі басым, сондықтан бағдарламада таңдалып алынған шығармалар оқуға, көркем мәтінді меңгеру үшін, оқушыны оқырман ретінде қалыптастыру мақсатында ұсынылды. Сонымен қатар талдауға, туындының тақырыбын, идеясын ашуға, ақын ойының астарын ұғуға ұмтылдыру үшін қосымша тапсырмалар әр сабақ барысында жүзеге асырылып отырады. Махамбет жырлары халқымыздың рухани қазынасының баға жетпес байлығы болып саналады.

Бастауыш сынып мұғалімі «Абайтану» қолданбалы курсы бойыншы 3-сыныптарға арнап 34 сағаттық авторлық бағдарлама құрастырған. Бағдарламада қазақтың кемеңгер ақыны, қазақ поэзиясының күншуағы Абай мұрасымен оқушыларды етене таныстыру жолдары қарастырылған.

Бұл еңбек – қазақ әдебиеті пәнінен 11-сыныптарға хандық дәуірдегі жыраулар поэзиясын қазақ хандығы жайлы деректемен сабақтастыра меңгертуді мақсат етіп жасалған авторлық бағдарлама. Бағдарлама 34 сағатқа негізделіп жазылған.

Құрастырушы автор 34 сағаттық күнтізбелік-тақырыптық жоспарлауды оқушылардың жас ерекшелігін ескере отырып жасаған. Бұл – ақберен ақын, дауылпаз күйші, қазақ жырының баһадүрі, қазақ поэзиясының алдаспаны М.Өтемісұлы шығармашылығын тарихи оқиғалармен сабақтастыра оқытуды мақсат ете жоспарланған авторлық бағдарлама.

Құрастырушы авторлар 34 сағаттық күнтізбелік-тақырыптық жоспарлауды оқушылардың жас ерекшелігін ескере отырып жасаған. Жасыл әлем, тіршілік негіздерін зерттейтін биология пәнінің адам денсаулығымен байланыстылығын меңгертуді мақсат ете жасалған бағдарлама мемлекеттік білім беру стандартына сай жазылған.

Құрастырушы автор 34 сағаттық күнтізбелік-тақырыптық жоспарлауды оқушылардың жас ерекшелігін ескере отырып жасаған. Бұл – ақберен ақын, дауылпаз күйші, қазақ жырының баһадүрі, қазақ поэзиясының алдаспаны М.Өтемісұлы шығармашылығын тарихи оқиғалармен сабақтастыра оқытуды мақсат ете жоспарланған авторлық бағдарлама

Мектептегі «Махамбеттану» вариативті курсы жалынды ақын Махамбет Өтемісұлының мұрасын оқуға арналады. Бұл бағдарламаны жасаудағы мақсат – қазақ халқының азаттығы, теңдігі жолында ақ найзасымен, азаткер асқақ жырымен қасық қаны қалғанша күрескен, тіпті сол жолда құрбан болған әрі батыр, әрі ақын Махамбет Өтемісұлының шығармалары мен өнегелі өмірін сөз ете отырып, жас ұрпақты Махамбет жырлары арқылы ерлікке, елін сүюге тәрбиелеу, елге деген шынайы, кіршіксіз сезімсіз нағыз адам болудың қиын екенін ұқтыру, оқушының рухани-эстетикалық талғамын жетілдіру, шығармашылық қабілеттерін дамыту, көркем туындыларын тереңдете оқыту. Махамбет шығармаларының көркемдегіш құралдары мол, шеберлігі басым, сондықтан бағдарламада таңдалып алынған шығармалар оқуға, көркем мәтінді меңгеру үшін, оқушыны оқырман ретінде қалыптастыру мақсатында ұсынылды. Сонымен қатар талдауға, туындының тақырыбын, идеясын ашуға, ақын ойының астарын ұғуға ұмтылдыру үшін қосымша тапсырмалар әр сабақ барысында жүзеге асырылып отырады. Махамбет жырлары халқымыздың рухани қазынасының баға жетпес байлығы болып саналады. Қаһарман ақынның қызыл оттай қызулы, қылыштай өткір, серпінді сөздері қалың қазақтың жүрегіне асау толқу салды, тілегіне қанат бітірді. Оның поэзиясы – қаһарлы да айбарлы, өзіне дейінгі әдебиет өкілдері шығармаларына өзіндік өр рухпен үлес қосқан жауынгер поэзия. Махамбет шығармалары өскелең ұрпақты өз Отанын, туған жеріне деген сүйіспеншілікке, азаттыққа тәрбиелеуде үлкен роль атқарып келеді. Мұғалім бағдарламаны басшылыққа ала отырып, сабақтарды түрлендіріп оқыту арқылы оқушылардың таным белсенділігін арттыру мәселелеріне ерекше көңіл аудара алады. «Махамбеттану» курсы 7-8-сынып оқушыларына арналып, аптасына 1 сағат, жылдық сағат саны 34 сағатқа жоспарланды.

Мектептегі «Махамбеттану» вариативті курсы жалынды ақын Махамбет Өтемісұлының мұрасын оқуға арналады. Бұл бағдарламаны жасаудағы мақсат – қазақ халқының азаттығы, теңдігі жолында ақ найзасымен, азаткер асқақ жырымен қасық қаны қалғанша күрескен, тіпті сол жолда құрбан болған әрі батыр, әрі ақын Махамбет Өтемісұлының шығармалары мен өнегелі өмірін сөз ете отырып, жас ұрпақты Махамбет жырлары арқылы ерлікке, елін сүюге тәрбиелеу, елге деген шынайы, кіршіксіз сезімсіз нағыз адам болудың қиын екенін ұқтыру, оқушының рухани-эстетикалық талғамын жетілдіру, шығармашылық қабілеттерін дамыту, көркем туындыларын тереңдете оқыту. Махамбет шығармаларының көркемдегіш құралдары мол, шеберлігі басым, сондықтан бағдарламада таңдалып алынған шығармалар оқуға, көркем мәтінді меңгеру үшін, оқушыны оқырман ретінде қалыптастыру мақсатында ұсынылды. Сонымен қатар талдауға, туындының тақырыбын, идеясын ашуға, ақын ойының астарын ұғуға ұмтылдыру үшін қосымша тапсырмалар әр сабақ барысында жүзеге асырылып отырады. Махамбет жырлары халқымыздың рухани қазынасының баға жетпес байлығы болып саналады. Қаһарман ақынның қызыл оттай қызулы, қылыштай өткір, серпінді сөздері қалың қазақтың жүрегіне асау толқу салды, тілегіне қанат бітірді. Оның поэзиясы – қаһарлы да айбарлы, өзіне дейінгі әдебиет өкілдері шығармаларына өзіндік өр рухпен үлес қосқан жауынгер поэзия. Махамбет шығармалары өскелең ұрпақты өз Отанын, туған жеріне деген сүйіспеншілікке, азаттыққа тәрбиелеуде үлкен роль атқарып келеді. Мұғалім бағдарламаны басшылыққа ала отырып, сабақтарды түрлендіріп оқыту арқылы оқушылардың таным белсенділігін арттыру мәселелеріне ерекше көңіл аудара алады. «Махамбеттану» курсы 7-8-сынып оқушыларына арналып, аптасына 1 сағат, жылдық сағат саны 34 сағатқа жоспарланды.

Мектептегі «Махамбеттану» вариативті курсы жалынды ақын Махамбет Өтемісұлының мұрасын оқуға арналады. Бұл бағдарламаны жасаудағы мақсат – қазақ халқының азаттығы, теңдігі жолында ақ найзасымен, азаткер асқақ жырымен қасық қаны қалғанша күрескен, тіпті сол жолда құрбан болған әрі батыр, әрі ақын Махамбет Өтемісұлының шығармалары мен өнегелі өмірін сөз ете отырып, жас ұрпақты Махамбет жырлары арқылы ерлікке, елін сүюге тәрбиелеу, елге деген шынайы, кіршіксіз сезімсіз нағыз адам болудың қиын екенін ұқтыру, оқушының рухани-эстетикалық талғамын жетілдіру, шығармашылық қабілеттерін дамыту, көркем туындыларын тереңдете оқыту. Махамбет шығармаларының көркемдегіш құралдары мол, шеберлігі басым, сондықтан бағдарламада таңдалып алынған шығармалар оқуға, көркем мәтінді меңгеру үшін, оқушыны оқырман ретінде қалыптастыру мақсатында ұсынылды. Сонымен қатар талдауға, туындының тақырыбын, идеясын ашуға, ақын ойының астарын ұғуға ұмтылдыру үшін қосымша тапсырмалар әр сабақ барысында жүзеге асырылып отырады. Махамбет жырлары халқымыздың рухани қазынасының баға жетпес байлығы болып саналады. Қаһарман ақынның қызыл оттай қызулы, қылыштай өткір, серпінді сөздері қалың қазақтың жүрегіне асау толқу салды, тілегіне қанат бітірді. Оның поэзиясы – қаһарлы да айбарлы, өзіне дейінгі әдебиет өкілдері шығармаларына өзіндік өр рухпен үлес қосқан жауынгер поэзия. Махамбет шығармалары өскелең ұрпақты өз Отанын, туған жеріне деген сүйіспеншілікке, азаттыққа тәрбиелеуде үлкен роль атқарып келеді. Мұғалім бағдарламаны басшылыққа ала отырып, сабақтарды түрлендіріп оқыту арқылы оқушылардың таным белсенділігін арттыру мәселелеріне ерекше көңіл аудара алады. «Махамбеттану» курсы 7-8-сынып оқушыларына арналып, аптасына 1 сағат, жылдық сағат саны 34 сағатқа жоспарланды.

Баубек Бұлқышев өмірі мен шығармашылығы бойынша6-сыныптарды оқытуға арналған элективті курстың Алматы қаласы бойынша сараптамадан өтіп, бұйрықпен ұсынылған авторлық бағдарлама

Шәкәрім Құдайбердіұлы өмірі мен шығармашылығынан сахналық қойылым.

Жалпы мақсаты: шығарманы өз бетінше талдап, баға бере алатын тұлға қалыптастыруға жол ашу. Блум жүйесін қолдану арқылы өзінің және топтың құнды қасиеттерін анықтап, бағалай білуге баулу. Оқытудың мақсаты: Ә. Ғалымов туралы, «Болмаса» өлеңінің негізгі тақырыбы мен идеясын ашуға талдау жүргізе отырып, өздігінен жұмыс жасауға дағдыландыру. Бірін-бірі тыңдауға, топпен, жұппен ынтымақты жұмыс жасай білуге үйрету.