Қазақ тілі 10 сынып бойынша Ұстаздарға арналған оқу әдістемелік материалдар

ҚР Білім және Ғылым министірлігінің стандарты бойынша жасалған. 2022-2023 оқу жылына арналған

Оқыту үдерісінде функционалдық сауаттылықты тиімді қолдану жолдары» тақырыбындағы 10-сыныпқа арналған 34 қысқа мерзімді жоспарды ұсынамын. Бұл жоспарда оқушылардың тілдік дағдыларын дамыту, риторикалық шеберліктерін нығайту және грамматикалық білімдерін кеңейту мақсатында жүйелі түрде ұйымдастырылған сабақтар қарастырылған.

10-сыныпқа арналған орыс тілінде оқытылатын қазақ тілі мен әдебиеті пәні бойынша "Б.Соқбаевтың "Он алты жасар чемпион" әңгімесі" тақырыбына арналған ашық сабақ жоспары берілген.

10-сыныпқа арналған қазақ тілі пәніне сабақ жоспары.

Жастар — ел ертеңі Жастар – елдің болашағы мен үміті. Олардың білімі мен белсенділігі елдің дамуына тікелей әсер етеді. Әр жас өз еліне пайдалы азамат болуға ұмтылуы керек.

Табиғатты қорғау — болашақты сақтау Табиғат – тіршіліктің көзі. Оны қорғау әр адамның парызы. Қоқысты дұрыс тастау, ағаш отырғызу, суды үнемдеу сияқты істер арқылы біз табиғатты сақтап, болашақ ұрпаққа таза орта қалдырамыз.

Еңбек — табыстың кілті Еңбек – табыстың және жетістіктің басты жолы. Адал еңбек еткен адам өз армандарына жетіп, қоғамға пайдасын тигізеді. Еңбекқорлық адамды тәртіпке, жауапкершілікке және мақсатқа жетуге баулиды.

Экология – табиғат пен адам арасындағы байланысты зерттейтін ғылым. Қоршаған ортаның ластануы, орманның жойылуы, судың және ауаның тазалығы – қазіргі ең өзекті мәселелердің бірі. Әр адам табиғатты қорғауға үлес қосуы керек: қоқысты дұрыс тастау, ағаш отырғызу, энергияны үнемдеу сияқты әрекеттер арқылы. Табиғатты аялау – өз болашағымызды қорғау деген сөз.

Бұл мақалада білімнің адам өміріндегі маңызы мен табысқа жетудегі рөлі туралы айтылады. Білім – адамның ой-өрісін кеңейтетін, мақсатқа жетуге жол ашатын ең үлкен күш екені түсіндіріледі. Автор әр адам оқу мен ізденістің арқасында өмірде өз орнын таба алатынын көрсетеді.

Бұл материалда тілдің ұлт өміріндегі маңызы баяндалады. Мақалада ана тілінің — халықтың рухани байлығы, мәдениеті мен тарихының айнасы екені айтылады. Қазақ тілін сақтау мен дамыту – әр азаматтың борышы екені атап көрсетілген. Негізгі ой – ана тілін қадірлеу ұлттың болашағын қамтамасыз етеді.

Бұл материалда тілдің ұлт өміріндегі маңызы баяндалады. Мақалада ана тілінің — халықтың рухани байлығы, мәдениеті мен тарихының айнасы екені айтылады. Қазақ тілін сақтау мен дамыту – әр азаматтың борышы екені атап көрсетілген. Негізгі ой – ана тілін қадірлеу ұлттың болашағын қамтамасыз етеді.

Бұл материалда тілдің ұлт өміріндегі маңызы баяндалады. Мақалада ана тілінің — халықтың рухани байлығы, мәдениеті мен тарихының айнасы екені айтылады. Қазақ тілін сақтау мен дамыту – әр азаматтың борышы екені атап көрсетілген. Негізгі ой – ана тілін қадірлеу ұлттың болашағын қамтамасыз етеді.

Қазіргі қоғам қарқынды өзгерістерге ұшырап, білім беру жүйесіне жаңа талаптар қойып отыр. Осы өзгерістерге бейімделіп, жас ұрпаққа сапалы білім мен саналы тәрбие беру жолында аянбай еңбек ететін тұлға – ол **заманауи педагог**. Бұл ұғым тек мұғалімнің кәсіби білімін ғана емес, оның жан-жақты қабілетін, жаңашылдығын, технологияны меңгеруін және оқушының жүрегіне жол таба алуын білдіреді. Заманауи педагог қандай болу керек? Заманауи педагог – уақыт талабына сай, өзгеріске бейім тұлға. Ол тек тақырыпты түсіндіріп қана қоймайды, оқушыны ойлануға, сұрақ қоюға, өз көзқарасын білдіруге үйретеді. Сонымен қатар, заманауи ұстаз: * **Ақпараттық технологияны еркін меңгерген;** * **Инновациялық әдістерді қолдана алатын;** * **Оқушының қызығушылығына бейімделе алатын;** * **Тәрбиелеуші әрі шабыттандырушы тұлға.** Мұндай мұғалімнің сабағында тек білім беру емес, сонымен қатар жеке тұлғаны дамыту процесі жүреді. **Жаңашыл ұстаз – ел болашағының іргетасы** Бүгінде оқушылардың көбі сандық технологиямен ерте танысады. Олар смартфон, планшет, компьютер секілді құрылғыларды күнделікті пайдаланады. Осы орайда заманауи педагог бұл мүмкіндікті тиімді қолданып, сабақ барысында цифрлық платформаларды (мысалы, Kahoot, Quizizz, Google Classroom) қолдана отырып, білім берудің сапасын арттыра алады. Бұл – оқушыны қызықтырады, ынталандырады, әрі ақпаратты тез меңгеруге көмектеседі. **Педагог пен оқушы – серіктестер** Бүгінгі күні мұғалім мен оқушының қарым-қатынасы бұрынғыдай «тек бұйырушы мен тыңдаушы» деңгейінде емес. Қазіргі заман ұстазы оқушымен бірлесіп жұмыс істейтін, оны тыңдай алатын, пікірін құрметтейтін серіктеске айналуда. Бұл әдіс шәкірттің өзін еркін сезінуіне, ойлау қабілетінің дамуына және өзіне деген сенімнің артуына сеп болады. **Қорытынды** Заманауи педагог – бұл білім берумен қатар, тәрбиелеудің, шабыттандырудың, өмірге бейімдеудің де шебері. Ол – тек пән мұғалімі емес, болашақ иелерін қалыптастырушы тұлға. Сондықтан қазіргі қоғам үшін мұғалімнің рөлі бұрынғыдан да маңызды. Жаңашыл, білімді, жанашыр ұстаз – болашақтың кепілі.

Шығармашылық жазба жұмыстарында көркемдегіш құралдар мен айшықтау амалдарын тиімді қолданып жазу;

Ғылыми-көпшілік және публицистикалық мәтіндерге сүйеніп, монолог және диалог құрау, сөз әдебі мен сөйлеу этикеті формаларын орынды қолданып, тыңдаушыға әсер ету;

Бұл мақалада ана тіліміз жайында ой қозғалады

Бұл әдіс- тәсілдерді сабақта қолдануға болады.

Сабақ жоспары мектеп мұғалімдері мен колледж оқытушыларына арналған.

Ғалым, академик Қаныш Имантайұлы Сәтбаевтың туғанына 125 жыл толуына орай жазылған ғылыми мақала

Бас мақала заманымыздың негізгі бағытын, үкіметтің алға қойған саяси, шаруашылық, мәдени міндеттерді түсіндіріп, іске бағыт береді; Проблемалық мақала шешуді, тексеруді, зерттеуді қажет ететін теориялық және практикалық мәселелерді көтереді; Насихаттық мақала ғылым, техника, өнер жаңалықтары заман талабына сай бүгінгі өмірдің практикалық міндеттерімен байланыстырып отырады;

Дайындалуға арналған дайын тестілеулер