Психология 11 сынып бойынша Ұстаздарға арналған оқу әдістемелік материалдар

ҚР Білім және Ғылым министірлігінің стандарты бойынша жасалған. 2022-2023 оқу жылына арналған

Жасөспірімдердің өсу,дамуы,қолдау білдіру туралы

Эмоционалды шаршау – жанның тынығуды қажет ететіні туралы белгі. Демалып, өзіңе көңіл бөлу – денсаулық пен ішкі тепе-теңдік үшін маңызды.

Перфекционизм – адамның өзіне тым жоғары талап қоюы. Ол шаршатуы мүмкін. Өзіңді бағалап үйрену және қателіктерді қабылдау – ішкі тыныштыққа бастайды.

Кінә сезімі артық болса – ол еркіндікті шектейді. Өзіңе рұқсат беріп, артық жауапкершілікті мойныңа алмау – ішкі еркіндікке жол ашады.

Өзін-өзі бағалау – адамның өзіне деген көзқарасы. Төмен бағалау сенімсіздікке апарады. Оны көтеру үшін өзіңді қабылдап, қолдауды үйрену маңызды.

Өзін-өзі бағалау – адамның өзіне деген көзқарасы. Төмен бағалау сенімсіздікке апарады. Оны көтеру үшін өзіңді қабылдап, қолдауды үйрену маңызды.

Эмоцияны ішке сақтап қою – психологиялық ауырлыққа, тіпті ауруға әкелуі мүмкін. Эмоцияны тану, қабылдау және шығару – ішкі тепе-теңдікті сақтауға көмектеседі.

Аурумен күресу – жан мен тәннің тепе-теңдігін сақтау. Дене сырқатының артында жиі күйзеліс, уайым, ішкі шаршау жатады. Сондықтан адам өз денесін ғана емес, жанын да емдеуі керек.

Адамдарға бірдей ұнау мүмкін емес

Көмек сұрау – әлсіздік емес, өзіңді бағалаудың белгісі. Адам бәрін жалғыз көтеруге міндетті емес. Нағыз мықтылық – қол ұшын сұрай білуде.

Көңіл күй – өзгермелі. Бір сәттегі мұң немесе шаршау – өмір бойғы шындық емес. Уақытша сезімге қарап шешім шығаруға болмайды. Бәрі өтеді.

Кемшілік – бұл ұят емес, даму құралы. Адам өз әлсіздігін танып, оны басқарса – шынайы өзін таба бастайды. Өзін-өзі қабылдау – ішкі еркіндікке жол ашады.

Бәрін бақылауға тырысу – адамның ішкі күйін шаршатады. Өмірдің бәрі сенің қолыңда емес. Сондықтан кейде босатып, қабылдауды үйрену – нағыз еркіндік пен тыныштықтың кілті.

Эмоцияны жасыру – оны жоқ қылмайды. Сезімді сезіну – қалыпты және пайдалы. Эмоцияны дұрыс түсініп, қабылдаған адам – ішкі күйін жақсартып, жеңіл өмір сүреді.

Өз шекараңды белгілей білу – бұл өз уақытыңды, көңіл-күйіңді, күшіңді құрметтеу. Бұл – басқаларды емес, алдымен өзіңді сақтау. Әр адам “жоқ” деп айтуға құқылы.

Ішкі тыныштық – адамның шынайы бақыты. Ол өзіңді қабылдаудан, өзгелермен салыстырмаудан басталады. Адам өзін және өз жолын түсінгенде ғана нағыз тыныштық пен сенімге жетеді.

Қателесу – адамның дамуына қажет қалыпты процесс. Қателік арқылы біз тәжірибе жинаймыз, ал оны мойындау – әлсіздік емес, керісінше, ерлік. Өзіңді әр қателік үшін кінәлау дұрыс емес, себебі ешкім мінсіз емес. Маңыздысы – одан сабақ алып, әрі қарай алға жылжу.

Өзіңе жанашыр болу – бұл өзіңді әлсіз ету емес, керісінше ішкі тыныштық пен сенімділікті арттыратын қасиет. Адам өзіне тым қатал болса, күйзеліске ұшырауы мүмкін. Ал өзіне түсіністікпен қарап, қателігін кешіре алса – ол адамның психологиялық саулығы жақсарады. Өз-өзіне мейірімділік көрсету – өзін бағалаудың белгісі.

Бұл мақалада жаңа бастамалардан қорқу – табиғи, бірақ тоқтап қалу одан да қауіпті екені айтылған. Бәрін қайта бастау – әлсіздік емес, қайта – батыл қадам. Себебі әр қиындық пен өзгеріс арқылы адам өз шынайы болмысын табады.

Бұл мақалада адамның айналаның емес, өз жүрегінің дауысын тыңдау маңыздылығы айтылған. Қоғамның үміті мен пікіріне қарап өмір сүру – өз болмысыңнан алыстатуы мүмкін. Ал нағыз шынайы өмір өзіңді түсініп, өз қалауыңмен жүргенде ғана басталады.