Топырақта болып жатқан процестерді зерттеу гоехимиялық іздеу әдістерін жетілдіру үшін маңызды. Бұл әдістер халық шаруашылығының минерал шикізатқа мұқтаждығына байланысты ерекше мәнге ие. Минерал шикізат жер қойнауының терең не тайыз тереңдігінде жатқандықтан, ғылымдар геохимиялық әдістерді дайындап, топырақты зерттеп, пайдалы қазба кен орнының бар жоғын анықтайтын арнайы аппараттар ойлап шығаруда. Мысалы, топырақ ауасын зерттеп мұнай-газ жиналуын, радиоактивті элементтер қорын анықтауға болады. Осындай іздеу әдістерін дайындау үшін, топырақта жүретін процестерді жақсы білу қажет. Сондықтан бұл салада топырақ танушылар да үлкен қызмет етеді.  Егін шаруашылығы – Қостанай облысының Республика еңбек бөлінісінде орнын анықтайтын маңызды экономикалық саласы. Облысымыз   астық дақылдарынан: жаздық бидай, күзгі қара бидай,  жаздық арпа, сұлы және басқа да дәнді-дақылдарды Республикалық және әлемдік нарыққа шығаратын еліміздің басты аймағы. Соның ішінде жаздық бидайдың орны ерекше Адамзаттың топырақты игеруі, оны егіншілікке пайдалана білуі және топырақтың пайдалы қазбаларды іздеудегі маңызы, топырақтың түрлеріне байланысты олардың құнарлығының әртүрлі болуын қарастыру. 1.Адамзаттың топырақты тиімді пайдалана білуі. 2.Топырақтың адамзат қоғамының басқа да тіршілік салалары үшін маңызын білу. 3. Топырақ мелиорациясы мен тиімді пайдалану проблемаларымен танысу.

Сабақтың тақырыбы: «Жеңістің туы, желбіре!» Сабақтың мақсаты: «Ешкім де, ештеңе де ұмытылмайды» деген қағиданы ұстана отырып, жас ұрпақты тарихымызды тереңнен тануға баулу. Оқушылардың Отан тарихына деген сүйіспеншіліктерін арттыру, жеңіс салтанатын көре алмай кеткен боздақтардың ерлік істеріне тағзым етуге, өз халқымыздың тарихын құрметтей білуге, дүние жүзіндегі басқа ұлт өкілдерінің достығын нығайтуға тәрбиелеу. Сабақтың көрнекілігі: даңқты батырларымыздың суреті, ерлік туралы мақал-мәтелдер, видео роликтер, суретті плакаттар, слайд, шарлар. Көрініс «Соғыс қасіреті» ( Жаздың жайма-шуақ күні. Жүрегі қуанышқа толы немересі алыстан әжетайлап мектеп бітіргеніне қуанып жүгіріп келеді.) Немересі: Әже, әже! Бүгін менен бақытты жан жоқ, жаңа өмірдің баспалдағын дәрігер болып бастағым келеді. (Ақан) (Әжесің құшақтап еркелей күледі) Әжесі: Талабыңа нұр жаусын, арманыңа жет, балам!(Мадина) (Мандайынан сүйіп қасына отырғызады. Әкесі жымиып, салмақты кейіпте пышағын қайрап отыра береді. Келіні ыдыс әкеле жатып радиодағы хабарды тыңдап тұрып қалады.) Радио: Тыңданыздар, тыңданыздар! Кеше біздің ұлан-байтақ жерімізге неміс фашистері тұтқиылдап басып кірді. Герман елщісі соғыс басталғанын таңғы 7-де ресми түрде мәлімдеді. Ән: «Священная война» (қолынан ыдысы түсіп кеткен келіні жылап бетін жабады.) Немересі: Әже, соғыс, соғыс бастслды! ( Әжесін құшақтап жылайды.) Радио: Тыңданыздар, тыңданыздар! Отанымызды жау қапыда басты. Ел үшін, жер үшін барлық ер азаматтар Отан қорғауға аттаныңыздар! Немересі: Аттан! – деді, Ол қазір аттанады, Жауынгердің рөлін атқарады. Неге бізге үмітсіз тесілесің? Аттан, әке, Жолыңнан кешігесің. Кеудесінде жаны бар пақырларың Тауып жейді сенсіз де несібесін. ( Әкесін келіп құшақтайды) Әкесі: Тыңда, балам, тыңда күнім, Болуға жара қолқанат. Кәрі анам, сәби інің – Барлығы саған аманат. (Азамат) Әжесі: Оралсын аман жеріне, Көріссін аман елімен. Келін-ау, көздей қалтаға Топырақ салып беріп жібер. Келін: Кебін киген өледі, Кебенек киген келеді. Үлкен үйден д

Оқушының алған білімін нақтылап , оны өз дәрежесінде көрсете білу. География пәнге деген қызығушылығын арттыра отырып, сөйлеу, ойлау қабілеттерін одан әрі дамыту, “жүзден жүйрік, мыңнан тұлпар” озып шығып, “Жас географтар” атағын алатын топты анықтау. 1 - кезең «Қанат қақты» (капитандар сайысы) I топ капитанына қойылатын сұрақтар: 1. Дүниежүзіндегі ең үлкен шөл (Сахара)2. Дүниежүзіндегі ең терең көл (Байкал)3. Үнді мұхитының ең терең жері қалай аталады (Зонд)4. Дүниежүзіндегі ең биік вулкан (Килиманджаро)5. Теңіз деп аталатын қандай екі көлді білесің? (Каспий, Арал)6. Дүниежүзіндегі ең биік сарқырама (Анхель 1054 м)7. Қазақстанның тұңғыш географ ғалымы (Ш.Уалиханов)8. Дүниежүзіндегі ең үлкен түбек (Арабия)9. Қазақстанның ең биік нүктесі (Хан – Тәңірі 6995 м)10. Дүниежүзіндегі ең үлкен қала (Токио)

О, махаббат! О, махаббат, сен әлі тірі ме едің? Көзімнен ғайып болған күнім едің! Гүлім едің, Елтіген түнім едің. О, махаббат сен әлі тірі ме едің?! Мен сені ұмытқанмын Жылытқаның есте жоқ, суытқаның, Суып қаным, Жинағам құрып хәлім. Құлаған отауымның уықтарын, Содан бері мен сені ұмытқанмын. О, махаббат, сен әлі тірі ме едің? Тірі болсаң, мен де енді тірілемін Ақ періште алдына жүгінемін, Қолдай гөр, ғашықтардың пірі мені! Мұқағали Мақатаев

Қайырлы күн құрметті әріптестер! Мен сіздерді жаңа оқу жылының басталуымен құттықтаймын! Еңбектеріңізге жеміс тілеймін! Жаз айлары - мектеп оқушылары үшін ерекше ықыласпен күтілетін уақыт. Жыл бойы сабақ барысындағы тоқсан арасындағы берілетін күндер демалыс болып есептелгенімен, жаз кезіндей демалыстың мол мүмкіндігін бере алмайды. Жазғы демалыс – мектеп оқушыларының жалпы физиологиялық, сана – сезімдік, дүниетанымдық тұрғыда даму, жетілу кезеңі. Бастауыш және орта буын сыныптарының балалары үшін бұл уақыт тән – тұрпаттың табиғатпен ерекше үндестік тауып, дүниетаным аясы кеңитін, көзқарас қалыптасып, үйренуге ықыласы артатын жылдың тамаша мезгілі. Жаз мезгіліндегі бұл уақыт балалардың негізгі сабақтан, үйреншікті тіршілік қарекетінен босап, өзін қызығушылығымен айналысуына мүмкіндік береді. Сондықтан ұстаз-тәрбиешілерге оқушының бос уақытын дұрыс пайдалануға бағыттаудың, үйретудің мәні зор. Бос уақыт дене және ақыл-ой қызыметін тынықтыратын, қарым-қуатты жетілдіретін іс-әрекетке жұмсалуы жөн. Әйтсе де тыныға жүріп, ойын барысында балалардың шынығу – шындалу мәселесімен қатар, түрлі бағыттағы іс-шараларға тарту арқылы тәрбиелеу маңызды. Мектеп лагері — белсенді демалыс аймағы, насихаттық, дидактикалық, сөздік мектеп әрекетінен өзгеше әртүрлі қоғамдық мәні бар бос уақытты өткізу орны.

7.3.1.4. Литосфералық катаклизмдердің себеп-салдарын, таралуын түсіндіреді 7.3.1.5. Литосфералық катаклизмдер барысында өзін өзі ұстау ережелерін түсіндіреді (жергілікті компонент негізінде) Барлық оқушылардың қолынан келеді: Тақырыптың түйінді түсініктерін естеріне сақтайды және атап береді, картадан басты литосфералық тақталарды көрсетеді. Көпшілік оқушылардың қолынан келеді: Оқулық мәтіні және картадан ірі объектілерді көрсету көмегімен литосфераның тектоникалық қозғалысын және құрлықтардың қозғалу себептерін түсіндіреді. Оқылған тақырып бойынша қорытынды шығарады. Кейбір оқушылардың қолынан келеді: Литосфералық тақталардың қозғалысын, жарықтардың болу себептерін бағалайды, ірі тектоникалық тақталардың макеттерін жасайды.

1. Атмосфералық құбылыстардың түрлерін ажыратады 2. Қолайсыз атмосфералық құбылыстардың салдары қандай екенін сипаттайды 3. Қолайсыз құбылыстар болған жағдайда сақтану шараларын қолданудың маңызы туралы өздерінің ойларын жеткізеді Білу, түсіну – Атмосфера және оның құрамдас бөліктерін біледі Қолдану, талдау: Қолайсыз атмосфералық құбылыстарды анықтап оларды сипаттайды, әсер етуші факторларды анықтайды, іс-әрекетіне талдау жасайды Жинақтау: адам және оның денсаулығына, шаруашылыққа тигізетін кері әсерлерін салыстырмалы сипаттау арқылы сақтану шараларына байланысты өз ұсыныстарын жеткізеді Жұптық жұмыс: берілген мәтіннен негізгі, жаңа сөздерді табу, оқу, тілдерін жаттықтырады. Торнадо......... деп атаймыз Тропиктік циклондар........................... Құйын................................................... Физика – желдің жылдамдығын анықтауда, үйкеліс күшін анықтауда Информатика- синоптикалық болжамдарды анықтауда Топтық, жұптық жұмыстарды жасағанда бір бірін құрметтей білуі. Қарым-қатынас жасау қабілетін дамыту. Метеорологиялық элементтер, синоптикалық графикалық сызбалар бойынша мәліметтерді біледі Сабақ барысы: Сабақтағы жоспарланған жаттығу түрлері Ресурстар Сабақтың басында төмендегілерге назар аудару керек: - сәлемдесу, құралдарын түгендеу -ынтымақтастыру атмосферасы қалыптастыру «Сәлемдесу» (Ассалаумағалейкүм,Салем!,Қалайсың! - топтастыру Оқушылармен бірге оқу мақсаттарын ашу мақсатында өткен сабақты қайталау . 1.Синоптикалық карта ұғымына не кіреді? 2.Циклон және атициклон ұғымдарының қандай айырмашылығы бар? 3.Яғни осындай атмосфералық құбылыстарды қалай атаймыз? 4.Өзіміз тұратын елді мекенде қандай қолайсыз атмосфералық құбылыстар болып тұрады? Акт, ғаламтор, Суреттер

7.3.3.8 Дүниежүзілік мұхит проблемаларын топтастырып, шешу жолдарын ұсынады. 1. Дүниежүзілік мұхит проблемаларын ажыратады 2. Мұхиттың табиғи байлығына әсер ететін ресурстарды анықтап жіктейді, талдайды. 3. Мұхиттың табиғи ортасына антропогендік әсер етудің экологиялық зардаптарын сипаттай алады Білу, түсіну - Дүниежүзілік мұхит суының қозғалысын түсінеді, ағыстар мен толқындарды ажырата алады. Мұхиттағы толқындардың түрлерін біледі Қолдану, талдау – Кескін картаға ағыстарды сыза алады. Карта арқылы ағыстардың (жылы, суық) құрлықтарға, жеке аймақтарға әсерін сипаттай алады. Жинақтау - Мұхит және оның құрамдас бөліктерін шаруашылыққа әсерін салыстырып сипаттайды Пәндік лексика және терминология Мұхит ресурстары, физикалық океанология, мониторинг, токсиканттар, бензопирен, мутагенез, канцерогенез. (айтылым және жазылым дағдылары) 1. Мұхиттың өзекті проблемаларын бірі....................................... 2. Физикалық океанология............................................................. 3. Атмосфералық жауын – шашынның құрамынан ................... 4. «Қызыл толқындар»................................................................... Топтық, жұптық жұмыстарды жүргізу барысында оқушылар бір - біріне құрмет көрсету Биология пәні. Дүниежүжілік мұхит адамзат ақуызды коректің маңызды көзі. Балықтар, теңіз жануарлары, шаян тәрізділер, балдырларды және түрлі теңіз өнімдерін аулау жыл сайын өсіп жатыр. Жылына 60 млн тоннаны құрайды Химия пәні. Соңғы жылдары дүниежүзілік мұхиттың химиялық ластануы көбірек байқалады. Ластаушы заттар атмосфералық жауын-шашын, өнеркәсіптік және ауыл шаруашылығынан қалған қалдыұтар, мұнай және газ өндіру, тасымалдау арқылы келеді. Дүниежүзі мұхиттарының көлемі мен орналасуын, мұхит суларының қасиетін, беткі ағыстарын біледі. Cабақ жоспары Сабақтағы жоспарланған жаттығу түрлері І. Ұйымдастыру - Амандасу - Түгендеу - Психологиялық ахуал туғызу Әрқайсысына түс таңдату сол арқылы 4 топқа біріктіріліп, бір- біріне «Достық тілек» бі

7.1.1.1 географияның зерттеу нысандарын анықтайды 1. Географияның зерттеу нысандары туралы біледі 2. Географиялық зерттеу нысандарының түрлері және олардың қажеттілігін анықтайды 3. География пәні бөлімдерінің адам өміріндегі және шаруашылықтағы маңызына сипаттама береді Білу: География ғылымы салаларын анықтайды, ажырата біледі Түсіну: Географияның зерттеу нысандарының ерекшеліктерін, олардың бағыттарының қажеттілігін түсіндіреді Қолдану: Географиялық зерттеу нысандарының шаруашылықтағы маңызына дереккөздер арқылы сипаттама береді Оқушылар мәтінмен жұмыс істеу дағдыларын дамытады, географиялық дерек көздерімен танысады, өз ойларын жеткізеді Пәнге тән лексика мен терминология: Картография, физикалық және экономикалық география, Диалог пен жазылым үшін қажетті тіркестер:  География – бұл ............ ғылым.  Географияның зерттеу нысандары ......... болып табылады.  Зерттеудің маңыздылығы … болып табылады. Шығармашылық, сыни тұрғыдан ойлай білу. Топтық, жұптық жұмыстар жүргізу барысында оқушылар бір – біріне құрмет көрсету. Тарих – ежелгі дәуірдегі география ғылымының дамуы және оған үлес қосқан ғалымдардың жұмысын үйренгенде байланысады Физика – табиғаттың компоненттерінің қасиетін, ерекшеліктерін үйренгенде байланысады Географиялық зерттеу әдістерін, олардың маңызын біледі Сабақ барысы Сабақтағы жоспарланған іс-әрекет Ресурстар Ұйымдастыру сәті. • Амандасу, оқу құралдарын тексеріп түгендеу; • «Шаттық шеңбері»арқылы көңіл күйдің жағымды ортасын құру және топтарға бөлу; (карталардың мазмұнына қарай топқа бөлу – 1 топ - физикалық карта, 2 топ - саяси карта, 3 топ - топографиялық карта , 4 топ - минералдық ресурстар картасы;) Үй тапсырмасы: «Миға шабуыл» әдісі бойынша өткен тақырыптардан сұрақтар қойылады. Қағаз қиындылары Смайликтер Қызығушылықты ояту. «Сен білесің бе?» Бүгінгі сабақта не талқылаймыз, не өтеміз деп ойлайсыздар? Өз ойларыңды ашық айтып сыни тұрғыдан ойлана отырып жаңа сабақтың тақырыбын анықтайды.

Сабақтың тақырыбы Географиялық дерек көздер Осы сабақта қол жеткізілетін оқу мақсаттары (оқу бағдарламасына сәйкес) 7.1.1.3 географиялық дереккөздермен (карта, сурет, мәтін, фотосуреттер, графикалық материалдар) жұмыс істейді. Сабақтың мақсаты 1.Географиялық мәліметтердің түрлі көздерін ажыратады, олармен жұмыс істейді, тапсырмаларды орындайды. Бағалау критерийі Білу, түсіну – географиялық мәліметтердің түрлі көздерін біледі, ажырата алады. Қолдану, талдау – географиялық мәліметтермен жұмыс істей алады, тапсырмаларды орындайды. Жинақтау – адам үшін географиялық мәліметтер көздерінің маңызын түсінеді, сипаттай алады. Тілдік мақсаттар Пәнге тән лексика мен терминология: Географиялық дереккөздер Диалог пен жазу үшін пайдалы сөздер мен тіркестер: Карта, атлас, экспедиция, геолог, аэрофото, деректі фильм. Құндылықтарға баулу Топтық және жұптық жұмыстар арқылы бір-бірін құрметтеуге және географиялық дереккөздер арқылы табиғатты танып біліп, аялауға, Отансүйгіштікке баулу. Пәнаралық байланыс Математика - географиялық карталар бойынша есеп шығарады, оларды жасау және пайдаланады.