Биология Ғылыми жұмыстар 10 сынып бойынша Ұстаздарға арналған оқу әдістемелік материалдар

ҚР Білім және Ғылым министірлігінің стандарты бойынша жасалған. 2022-2023 оқу жылына арналған

Дүние жүзінде төменгі және жоғары сатылы су өсімдіктерінің көптеген түрлері өседі. Су қоймаларында олар әр түрлі байланыс қауымдастық құрады, өсу ерекшеліктеріне, дамуына, өнімділігіне қарай әр қайсысы белгілі бір түрге гидрофидтік құрамға кіреді. Шаруашылық жағынан қарағанда өсімдіктердің құндылығы бірдей емес олардың құрамдық түрлеріне байланысты. Көп тұрып қалған су қоймасынан алынған суды микроскоппен қарап, одан жылдам жүзіп жүрген тірі жасыл нүктелерді көруге болады. Бұл да бір клеткалы жасыл балдыр — хламидомонада (Жасыл балдырлар типі). Ол жақсы дамыған екі талшықтарының көмегімен еркін жүзеді. Ағынды сулардан жасыл түсті ұзын жіпті табу оп-оңай. Бұл жіп пішінді балдырлар. Олардың ішінде вошерия, улотрикс, т.б. сол сияқты түрлері кең тараған. Олар көп клеткалы, бірақ құрылысы өте қарапайым болады. Сәл ғана үлкейтіп, микроскоппен қарағанда жіптің цилиндр тәрізді жеке клеткалардан ұштары арқылы өз ара жалғасып тұрғандығын көруге болады, бірақ олар бір-бірінен қабық арқылы мүлде оқшауланған. Сондай-ақ мөлдір қабық арқылы түссіз цитоплазмадан ашық реңді хлорофилл көрінеді, бірақ ол жоғары сатыдағы өсімдіктердегідей жеке дәнек түрінде емес, тұтаскан хроматофор қалпында болады. Спирогира балдырының, хроматофоры ерекше әдемі.

Ғылыми жұмысты оқушыларға және мұғалімдер де пайдаланатын керекті мағлұматтарды

жас зерттеушілер үшін

тәжірибе алмасу

Адамның өмірінде жиі кездесетін анемия ауруын зерттеп, алдын алу жағдайларын қарастырдым.