Бастауыш сынып Баяндамалар, реферат бойынша Ұстаздарға арналған оқу әдістемелік материалдар

ҚР Білім және Ғылым министірлігінің стандарты бойынша жасалған. 2022-2023 оқу жылына арналған

БАСТАУЫШ СЫНЫПТА ПӘНДЕРДІ ОҚЫТУДАҒЫ ЖАҢА ТЕХНОЛОГИЯНЫҢ БІЛІМ САПАСЫН КӨТЕРУДЕГІ ТИІМДІЛІГІ Серкінбаева Күлжайна Қазақстан Республикасының «Білім туралы» Заңында « Білім беру жүйесінің негізгі міндеттерінің бірі - оқытудың жаңа технологияларын енгізу; білім беруді ақпараттандыру, халықаралық ғаламдық коммуникациялық желілерге шығу» деп көрсетілген. Білім беру, оқыту үрдісіндегі педагогикалық технология - қойылған мақсатқа тиімді жолмен қол жеткізуді қамтамасыз етуші жүйе, яғни білім мазмұнын жүзеге асырудың тәсілі болғандықтан қазіргі жаңа технологиялар – білім сапасын арттырудың кепілі боп есептеледі.Жаңа технологиялардың ерекшелігі – оның оқушыға жан — жақты ықпал етуі. Яғни тек білімді немесе оқу бағдарламасын меңгертіп қоймай, жеке тұлғаның танымдық қабілеттерін, танымдық процестерін (есту, көру), өзін — өзі өзектендіру, бекіту, шығармашылық қабілеттерін қалыптастыру, белсенді сөздік қорын дамытуға, өз бетімен білім алуға, ізденуге деген ықыласы мен іскерлігін, оқу — танымдық ынтасын жетілдіру, әрі жеке тұлғаны жан — жақты дамытуға жетелейді. Бастауыш сыныпта пәндерді оқытудағы басты мақсат – оқытудың жаңа технологияларын қолдана отырып, қарқынды дамып келе жатқан ортада өмір сүруге қабілетті, өзін-өзі дамытуға, өз ойын еркін айта білуге, өз қалауы мен қоғам талабына сай өзін көрсете білуге бейім, жоғары білімді шығармашыл дамыған тұлғаны қалыптастыру. Жаңа педагогикалық технологияларға: • ынтымақтастық педагогикасы • білім берудің ізгілендіру технологиясы • түсіндіре басқарып озат оқыту технологиясы • деңгейлік саралап оқыту технологиясы • міндетті нәтижелерге негізделген саралап оқыту технологиясы • сын тұрғысынан ойлау технологиясы • модульдік оқыту технологиясы және жобалап оқыту технологиясы кіреді. Қазіргі білім беру саласындағы оқытудың озық технологияларын меңгермейінше, сауатты әрі жан – жақты маман болу мүмкін емес.Жаңа технологияны меңгеру мұғалімнің интеллек-туалдық , кәсіптік , адамгершілік , рухани , азаматтық және басқа көптеген адами келбетінің қалыптасуына игі әсерін тигізеді, өзін – өзі дамытып , оқу – тәрбие үрдісін тиімді ұйымдасты-руына көмектеседі. Оқытудың тиімділігін арттыру үшін мектептің бастауыш сатысында кеңінен қолданылып жүрген оқытудың қазіргі технологияларының бірі:сын тұрғысынан ойлау технологиясы. Оқушылардың білімді жүйелі түрде меңгеруіне және оқушының қабілет деңгейін дамытуда «Оқу мен жазу арқылы сын тұрғысынан ойлауды дамыту» технологиясының бастауыш сыныптар үшін маңызы зор. Бұл жобаның мақсаты- баланың өз бетінше ізденуге, шешім қабылдауға дағдыландыру болып табылады. «Сын тұрғысынан ойлау »технологиясы немен қызықтырады? • Кез келген ұстазға сапалы сабақ беруге мүмкіндік беретіндігімен. • Оқыту мен ұйымдастырудың тиімді әдістерінің /стратегияларының/ көптігімен. • Оқу мотивацияларын өзгертуге пайдалы екендігімен. • «Сын тұрғысынан ойлау» технологиясының өзге технологиялардан қандай ерекшеліктері бар? Бұл технология бойынша сабақ үш кезеңнен тұрады: (Қызығушылықты ояту.Мағынаны тану. Ой толғаныс.) Осы жобамен жұмыс жасау барысында мұғалім оқушының өзін ізденуге жетелейді, ойлауға үйретеді. Өз тәжірибемде бастауыш сынып оқушыларының шығармашылық қабілеттерін, сабақта және сабақтан тыс уақытта дамытуда сын тұрғысынан ойлау жобасының көптеген әдіс-тәсілдерін қолданамын: • Тақырыпты мазмұнына қарай жинақтау, арнаулы бір тақырыпқа пікірталас тудыру/ой қозғау, «инсерт» кестесі/. • Берілген тапсырманы түрлендіру бағыттағы жұмыс / эссе, шығарма, сауаттылықты ашатын хаттар т.б стратегиялар/. • Әңгіменің ұқсастығын салыстыру, бөліктерге бөлу, ат қойғызу, мәтіндегі ұқсастық пен айырмашылықты табуға /Вендиаграммасы, аялдамамен оқу стратегиясы/. • Қиялдау арқылы сурет салу/сурет салу стратегиясы/. • Кейіпкерге мінездеме беру өз ойын жазғызу/авторға, кейіпкерге хат жазу стратегиясы • Шығармада екі кейіпкердің қарама-қарсы элементтерін сипаттау/қарама-қайшы стратегиясы/. • Өлең шумақтарын құрастыру/5 жолды өлең/. Сонымен, « Оқу мен жазу арқылы сын тұрғысынан ойлауды дамыту» технологиясы негізінде өткізілген сабақтар оқушының танымдық белсенділігін арттыруға, өз бетінше білім алуға, жұптық және ұжымдық, бірлесіп жұмыс жасауға, шығармашылығын қалыптастыруға ықпал етеді, ең бастысы оқытудың тиімділігін, сапасын арттыруда ерекше маңызды . СТО -оқу мен жазуды дамыту технологиясы оқушыны мұғаліммен, сыныптастарымен еркін сөйлеуге, пікір таластыруға, бір-бірінің ойын тыңдауға, құрметтеуге, өзекті мәселені шешу жолдарын іздей отырып, қиындықты жеңуге баулитын технология. Көптеген жаңа технологиялармен қатар бастауыш сынып сабақтарында ақпараттық технологиялар жиі қолданылуда. Осыған байланысты күнделікті сабаққа: -мультимедия (видео, аудио қондырғылары мен теледидарды, электрондық оқулықтарды); -компьютер (компьютерлік бағдарламалар, интерактивті тақта -интернет және т.б. көрнекі материалдарды пайдалану айтарлықтай нәтиже береді. Ақпараттық технология негіздері тұлғаның алған білім сапасы мен сауаттылығын кеңейтуге жәрдемдеседі, Заман ағымына қарай сабаққа видео, аудио қондырғылары мен теледидарды, компьютерді қолдану оқушының дүниетанымын кеңейтеді. Ақпараттық технологиялардың бірі – интерактивтік тақта. Тақтаны қолдану арқылы оқушылардың қызығушылығын, интеллектуалдық танымын, білім сапасын арттыруға болады. Мысалы: әр пәнді оқытуда интерактивті тақтамен жұмыс жасауда оқушылардың қызығушылығын танытып қана қоймай, шығармашылық қабілеттерін дамыту мен қатар жаңа ақпараттық технологияны меңгеруге, оны пайдалана алуына мүмкіндік береміз. Ақпараттық технологияларды жүзеге асырудағы тағы бір мүмкіндігі – ол электронды оқулық. Мұғалім үшін электрондық оқулық бұл күнделікті дамытылып оты-ратын ашық түрдегі әдістемелік жүйе.Оны әрбір мұғалім өз педагогикалық тәжірибесіндегі материалдармен толықтыра отырып қолдана алады.Оқу материалдарын ұтымды игерудегі электрондық оқулықтардың атқаратын рөлі зор. Электрондық оқулық оқушылардың шығармашылық іс-әрекетін ұйымдастыру арқылы әр баланың қабілетін, өз бетімен жұмыс істеу дағдысын,пәндік білімдерін,тәжірибелік біліктілігін дамытуға, әртүрлі тапсырмалармен жұмыс істеу дағдыларын жетілдіруге мүмкіндік береді. Электрондық оқулықтың ерекшелiгi модулдiкке сәйкестiгi, жоғары мобильдiлiгi мен оқуға, үйренуге икемдiлiгi. Бұл оқулық – ғылыми-педагогикалық құрал. Электрондық оқулықтың нәтижелiлiгi мынада: • тез арада қайтарма байланыс болуын қамтамасыз етедi (интерактивтi қасиетi); • қажеттi ақпараттық материалдарды жылдам тауып алуға мүмкiндiк бередi; • гипермәтiндiк түсiндiруден жан-жақты ақпараттық материалдар алады; • әрбiр жеке тұлғаның, бiлiмiн, бiлiк iскерлiгiн әрбiр тараулар бойынша тексеруге, бағалауға мүмкiндiк бередi. Бастауыш сынып оқушылары қазақ тілі, математика, дүниетану сабақтарында электрондық оқулықтар арқылы жаңа тақырыптарды меңгеруде және практикалық жұмыстарда қолданып,сабақтын тыс уақытта компьютері барлары үйінде, ал кейбірі мектепке келіп оқулықтар бойынша түсінбеген жерлерін, тақырыптар бойынша білім-білік дағдыларын қалыптастыру үшін компьютер сыныптарында оқулықпен жеке-дара жұмыс істейді. Электрондық оқулықты мынадай жағдайларда қолдануға болады: • теориялық материалды өз бетiмен оқып-үйренуге, зерттеуге мүмкiндiк бередi; • сабақты иллюстрациялық материал ретiнде жабдықтауда көмектеседi; • сабақта және сабақтан тыс уақытта өз бетiмен әртүрлi деңгейлi, шығармашылық тапсырмалар орындауға мүмкiндiк берiлген; Электронды оқулықтың ең тиімді тұсы – баланың қызығушылығын оята отырып, білім алуға бар ынта-ықыласымен баулуы. Бір ескере кетерлігі, дәстүрлі білім беру жүйесінде оқулықтар тізбектеле жазылып, мейлі түрлі-түсті суреттері болсын, мейлі қызықты тапсырмалар болсын барлығы – тек жазбаша. Ал электронды оқулықтар – дыбыс құралы. Ол – мультимедиалы, яғни графика, мәтін, дыбыс және бейнеқұралдары біріктірілген. Ол – интерактивті. Деңгейлік саралау технологиясы оқушының да, мұғалімнің де белсенді шығармашылық қызметін дамытуға бағытталған. Біздің міндетіміз – оқушыға оның бойында жасырынып жатқан мүмкіндіктерін ашып көрсету. Кез-келген оқушы мұғалімнің басшылығымен орындаған шығармашылық жұмысының нәтижесінде өзінің ішкі мүмкіндіктерін дамытады. Баланың қабілеті мен талантын дамытуды неғұрлым ертерек бастаса, соғұрлым толық ашылуы мүмкін. Егер бала бойындағы қабілетті мұғалім байқамаса, ол бала басқа оқушылармен бірдей болып қалады. Сондықтан қабілеттің дамуына түрткі бола білу керек. Осындай жұмыстарды жүргізу әр мұғалімнің шеберлігіне байланысты. Күнделікті сабақта беретін деңгейлік тапсырмаларды қызықты етіп құрап, оқушылардың қызығушылықпен орындалуын қадағалау қажет. Сабақта технологияларды қолдану мұғалімнің кәсіби шеберлігін арттырып, шығармашылық әрекеттің биігіне көтерілуіне ықпал етеді. Педагогикалық технологияның тиімділігі: 1. Оқушылардың білім сапасы көтеріледі, олар әрбір .пән бойынша мемлекеттік стандарт деңгейінің қажетті көлемін (1-деңгейде) 100 пайыздық үлгеріммен қамтитынына кепілдік алады. 2. Қабілеті жететін пәндерден жоғары деңгейлерге дейін жете алатын болады. 3. Әр оқушыға үй жұмысы жеке басынын қабілетіне сәйкес сараланып берілетін болады (мектепте орындап бастаған деңгейлік тапсырмаларды үйде қабілеті жеткенше орындап келу мүмкіндігін алу арқылы) сол арқылы артық жүктемені жою мәселесі шешім табады. 4. Дарынды балалар дер кезінде анықталынып, дами алады. 5.Оқыту сапасының мониторингісі және диагностикасы, оқушы білімін бағалаудың әділеттілігі қамтамасыз етіледі. 6. Оқытуда ақпараттық технологиялар тиімді пайдаланылады. Егер де жаңа технология элементтерін сабақта өз дәрежесінде ұйымдастыра білсек, өз нәтижесін береді деп ойлаймын. «Еліміздің ертеңі бүгінгі ұрпақтың қолында, ал жас ұрпақ-тың тағдыры ұстаздың қолында» деген Елбасы Н.Ә.Назарбаев сөзімен аяқтағым келеді. Қолданылған әдебиеттер: 1.Педагогикалық ізденіс . Алматы-Рауан . 1993 . 2. «Мектеп 45 минут» әдістемелік журнал. 2017 № 7 3. М. Байжанов., «Педагогикалық инновация және оқытудың қазіргі технологиялары» Қызылорда, 2000 4.«Бастауыш сыныпта оқыту» ғылыми-педагогикалық журнал 2013 №3, 2014 №1, 2016 №5 5.Мектеп директорының орынбасары. Республикалық ғылыми-әдістемелік журнал 2015 № 2, 2009 №3.

Баланы пәнге қызықтыру,логикалық ойлауын дамыту.Таным әректін қалыптастыру,тиянақтау,пысықтау,алған білімін тексеру,қызығушылығын ояту,белсендігін арттыру.Ұлттық ойындарды ойнай отырып, оқи білетін,ойнай отырып,ойлай білетін,ойнай отырып еңбектене білетін адамгершілік қасиетін бойына дарыта білген тұлға тәрбиелеу.

Ұстаздарға арналған

Ата-аналарға арналаған баяндама

Баяндамада қазақтың педагог-жазушысы, ақыны Мағжан Жұмабаевтың «Педагогика» еңбегіндегі жеті тәжірибесін үлгі ретінде келтіре отырып, қазіргі заманауи педагогтардың идеяларымен салыстырып, жаңаша көзқарас тұрғысынан талдау жасалынады.

Педагогикалық әдеп-этика ғылымының бөлігі болып табылады және педагогикалық адамгершіліктің ерекшеліктерін зерттейді, педагогикалық еңбектегі адамгершіліктің ортақ қағидаларының жүзеге асырылуын қадағалайды, оның негізгі қызметтерін және этикалық категорияларды қарастырады.

Педагогикалық әдеп-этика ғылымының бөлігі болып табылады және педагогикалық адамгершіліктің ерекшеліктерін зерттейді, педагогикалық еңбектегі адамгершіліктің ортақ қағидаларының жүзеге асырылуын қадағалайды, оның негізгі қызметтерін және этикалық категорияларды қарастырады.

Білім берудегі педагогикалық менеджмент дегеніміз не? Бұл термин басқарумен байланысты белгілі бір процестерді білдіретіні анық. Әдетте менеджмент дегеніміз - бизнесте немесе, мысалы, саясатта жүзеге асырылатын іс-әрекет. Жақында Ресейдегі білім беру менеджменті танымал бола бастады. Басқару процесі субъект пен объектінің болуын болжайды. Бұл сипат білімдегі менеджмент сияқты құбылыстарға да қатысты. Бұл жағдайда басқару пәні оқу бағдарламалары жүзеге асырылатын мекеменің қызметкерлері болады. Нысан - бұл білім беру ұйымының өзі, сонымен қатар онда болып жатқан процестер. Тиісті типті менеджменттің міндеті - оқу процесін жетілдіру, оның тиімділігін арттыру және талап етілетін нәтижелермен байланыста еңбек және қаржылық шығындар тұрғысынан оқу орнының қызметін оңтайландыру.

"Бағалау тапсырмаларын әзірлеу және сараптау"

Бастауыш сыныпта жүргізілетін баяндама

Тәрбие жұмысы құжаттарын жүйелеу туралы нұсқаулықтар алуға болады.

Бұл материал әдістемелік бірлестік жетекшілеріне арналған.

Хакім Абайдың әкесі Құнанбай дін жолын қатты ұстанып, елде мұсылмандықтың кең тарап, берік орын тебуіне күш-қайратын аямаған. Бұрын бұл өңірде болмаған үлкен мешіт салдырған. Мұсылмандықты елге жайып, сонымен бірге болашақта билік тізгінін қолға ұстайтын адамға оқудың қажетін өз тәжірибесінен аңғарған. Сондықтан адам танығыш сыншы әке болашақта орнымды басатын осы болады деп, басқа балаларынан гөрі Абайына көп үміт артқан. Жас шәкірттің бұл жылдардағы зор жетістігі, қыр еліне таңсық араб, парсы, түркі, тілдерін жетік біліп шығуы. Абайдың тұңғыш өлеңдер жинағын шығарған зерттеуші Кәкітай Ысқақов кемеңгер ақынның өмірі мен шығармашылығы туралы баяндап келіп « қырда арабша, парсыша Абайдан артық білетін ешкім болмады»,-деп жазды. Осының бәріне ол өздігінен талап қылу арқылы қол жеткізген. Балаларға арналған өлеңдерінде ұлы ұстаздың «талап-адамның ең асыл қасиеттерінің бірі»,-деп көрсетуі тегін емес. Педагог Абай «закон күші қолымда болса, адам мінезін түсетуге болмайды деген кісінің тілін кесер едім» дегенді өз тәжірибесіне сүйеніп айтқан болар. Абайдың сөзі мен ісінің бөлінбегеніне, өлеңдері мен қара сөздеріне мадақтаған асыл қасиеттердің бәрі де оның өз бойында болғанына дәлелдер көп. Мәселен, өз кезіне хакім Абай атанған ол жастарды ынта қойып, ғылым, өнер үйренуге үндеумен болса, өзі жұрттан асқан білімді кісі бола тұра, оқуға, үйренуге тоймаған. Кітап оқуды үлкен адамның ісі деп қарамайтын қалың қазақ ортасында өмір кешіп, елдің қауырт шаруасынан қолы босаған ол Семейге келгенде апталап, айлап кітапханаға қатынап, бір марқайып қалады екен. Ақынның бұл қуштарлығы Семейге айдалған орыс зиялыларымен кездесіп, достасуы да игі әсерін тигізеді. Н.Гоголь атындағы кітапханада орыстың ұлы жазушысы Л.Н.Толстойдың кітабын сұрап тұрған дала қазағына таңырқап, өзі келіп танысқан Е.П Михаэлисты айтпай кетуге болмас. Шынайы ақындық сирек кездесетін қымбат қасиет, баға жетпес асыл өнер, елді тәрбиелеп, мінін түзеудің құдіретті құралы. «Сөз түзелді, тыңдаушым, сен де түсел!»-деп

Бастауыш мектеп мұғалімі – ерекше тұлға. Өйткені ол – балалар мен үлкендер әлемінің арасындағы сарапшы. Бастауыш мектеп мұғалімінің еңбегін өзге еңбекпен салыстыруға болмайды, себебі ол еңбектің жемісі – адам. Мұғалімге отбасы мен қоғам ең қымбаттысын, өз елінің азаматының болашағын, оның тағдырын табыс етеді. Бүгінгі мұғалім еңбегі қандай болса, ертеңгі болашағымыз да сондай болмақ. «Болашақта еңбек етіп, өмір сүретіндер бүгінгі мектеп оқушылары, мұғалім оларды қалай тәрбиелесе Қазақстан сол деңгейде болады. Сондықтан ұстазға жүктелер міндет ауыр»,-деп елбасымыз Н.Ә.Назарбаев айтқандай қазіргі заман мұғалімінен тек өз пәнінің білгірі ғана емес, тарихи-танымдық, педагогикалық-психологиялық сауаттылық, саяси-экономикалық білімділік, ақпараттық сауаттылық талап етілуде. Ол заман талабына сай білім беруде жаңалыққа жаны құмар, шығармашылықпен жұмыс істеп, оқу мен тәрбие ісіне еніп, оқытудың жаңа технологиясын шебер меңгерген мұғалім болуы тиіс.

"Бастауыш сыныпта жаңа әдіс-тәсілдерді пайдалану арқылы оқушы қабілетін арттыру”

"Бастауыш сыныпта жаңа әдіс-тәсілдерді пайдалану арқылы оқушы қабілетін арттыру”

"Бастауыш сыныпта жаңа әдіс-тәсілдерді пайдалану арқылы оқушы қабілетін арттыру”

Материал бірінші сыныпты қабылдаған мұғалімдерге, ата- аналарға, тәлім алушыларға қажет

тәжірибе алмасу

Күнделікті жұмыстың мақсаты- жемісінің нәтижесі жақсы, маңызды болуы, сондықтан мұғалім үнемі ізденіп, өз білімін көтеріп отырады. Мені де ұзақ уақыт бойы бір сұрақ мазалап жүрді. Оқушылардың қабылдау деңгейі неліктен әр түрлі болады? біреуі тез ұғады, екіншісі көбірек түсіндіруді қажет етеді. Бұл сұраққа жауапты мен нейропсихология ғалымның нейролингвистикалық бағдарламасында таптым. Бүгінгі шеберлік сынып «Кинестет, аудиал, визуал немесе дигитал - қабылдау типтары, оларды қалай оқыту керек» деп аталады.