Қазақ тілі Ғылыми жұмыстар бойынша Ұстаздарға арналған оқу әдістемелік материалдар

ҚР Білім және Ғылым министірлігінің стандарты бойынша жасалған. 2022-2023 оқу жылына арналған

«Оқу сауаттылығын арттыруда мәтінмен жұмыс» авторлық жұмысын жазудағы басты мақсатымыз, оқушылардың бойына тек кітап оқуға деген қызығушылықты ғана ояту емес, ең бастысы мәтінді сауатты оқуға үйрету. Қазақ тілі сабақтарында мәтін тілдік объект ретінде және сөйлеу әрекетінің нәтижесі бойынша зерттеледі. Бұған мәтіннің белгілері мен категориялары, оның құрылымы мен түрлері, мәтінді құру ережелері, нақты экстралингвистикалық факторларды ескере отырып, оны түсіну бағыты кіреді. Әдебиет сабағында мәтін көркем шындықтың, тіпті тарихи-мәдени шындықтың бір түрі ретінде қарастырылып, онда сөздік көркем образдар жүйесі арқылы бейнеленеді. Қазақ тілі немесе қазақ әдебиеті бағытындағы білім беру саласына кіретін оқу пәндерін меңгерудің интегративті мақсаты – мектеп оқушыларының филологиялық мәдениетін қалыптастыру, оқуды түсінуге бағыттау, «бөтен» мәтінді кең мәдени контекстте түсіндіру және өз мәтінін құруда, қолдануда тұтынудың барлық прагматикалық және әлеуметтік-мәдени факторларын есепке алу.

Бүгінгі тақырып төңірегінде экологиялық проблема бұл әлемдік және республикалық деңгейде талқыланып отырған мәселе.

ҚАЗАҚ ХАЛЫҚ АУЫЗ ӘДЕБИЕТІ ЖАНРЛЫҚ ЕРЕКШЕЛІКТЕРІ

Патриотизм сөзі гректің «Отан», «ел» деген сөзінен шыққан. Патриоттық сезім адамға туа біткен қасиет емес. Ол жүре түзелетін адамның саналы өміріндегі қабаттас құбылыс. Отансүйгіш жастарды тәрбиелеудің негізі білім ордасынан басталады

Қазiргi кезеңде «тiл мен этнос» мәселесiне қатысты тiл бiлiмiндегi көптеген ғылыми еңбектер ұлттық сипатты, ұлттық танымды, ұлттық рухты тануға, танытуға негiзделген. Дегенмен халық танымының тілдік дерегi таным тұрғысынан әлi де болса қарастыруды қажет етеді. Осыған орай сын есімді танымдық тұрғыдан оқыта отырып, ұлттық құндылықтардың айқын үлгiлерi, соның iшiнде түр-түстiк аталымдар болмысын когнитивті-семантикалық талдау арқылы ашуды және оны оқыту мәселесімен байланыстыруды қажет деп ойлаймыз. Өмірдегі заттардың я құбылыстардың әртүрлі белгі, сапалық қаситеттері соны білдіретін ұғымдардың дамуы, жетілуі негізінде анықтала түседі. Бұлар ішкі сапалық жағынан да, тұрпат-тұлғалық жағынан да өзгеріске түсіп, бір ұғымның атауы ретінде жұмсалады. Тіл тұтынушы затты, құбылысты қалай түсінетіні көрініс беріп, ол таңба арқылы бейнеленеді. Сөйтіп, санада қалыптасып жетілген бейне тіл арқылы көрініс табады . Яғни тіліміздегі қалыптасқан сын аталымдары атауыштық (номинативтік) қызметпен қоса, танымдық қызметті де атқарады.

Жоба

Ізденімпаз ұрпақтың ғылыми жобаға баулу ұстаздың құзіреттілік тәсілі

Оқушы бұл ғылыми жұмысты жазар екен, Ұлыстың ұлы күні Наурыз мерекесі туралы толық зерттеп, оның халық өміріндегі алатын ерекше орнын сипаттап, насихаттайды. Наурыз - түркі тайпаларының мүшел есебі бойынша жыл басы саналатын бірінші ай, ойын-сауық және наурызкөже жасау мерекесі. Бұл күні қазақтар да наурыз жырын айтып, наурыз тойын өткізеді. 1917 жылғы қазан төңкерісінен кейін қүрылған Кеңес өкіметі бұл мерекені діни кертартпа рәсім деп тауып, толық зерттеп баяндайды.

оқушы өз ғылыми жұмысындаСөз таптарын толық меңгеріп, Тіл біліміндегі әрбір теориялық ілімнің, түрлі жаңашыл технологиялардың пайда болу, даму, қалыптасу жолдарын айқындау, осы арқылы дәстүр жалғастығын ашу, болашақ зерттеулерге бағыт-бағдар нұсқау –маңызды іс болып табылатынын зерттеген

оқушы өз ғылыми жұмысындаСөз таптарын толық меңгеріп, Тіл біліміндегі әрбір теориялық ілімнің, түрлі жаңашыл технологиялардың пайда болу, даму, қалыптасу жолдарын айқындау, осы арқылы дәстүр жалғастығын ашу, болашақ зерттеулерге бағыт-бағдар нұсқау –маңызды іс болып табылатынын зерттеген

Оқушы бұл ғылыми жұмысты жазар екен, Ұлы Абайдың ұлылығын дәріптеп, оның туындыларын осы күнгі өсіп келе жатқан ұрпаққа насихаттайды. Абай 23 тамыз 1845 ж. қазіргі Семей облысының Шыңғыс тауларында Қарқаралының аға сұлтаны Құнанбайдың төрт әйелінің бірі, екінші әйелі Ұлжаннан туған. Ақынның арғы тегі Орта жүз Тобықты Арғын ішіндегі Олжай батырдан басталады.

Оқушы бұл ғылыми жұмысты жазар екен, Ұлы Абайдың ұлылығын дәріптеп, оның туындыларын осы күнгі өсіп келе жатқан ұрпаққа насихаттайды. Абай 23 тамыз 1845 ж. қазіргі Семей облысының Шыңғыс тауларында Қарқаралының аға сұлтаны Құнанбайдың төрт әйелінің бірі, екінші әйелі Ұлжаннан туған. Ақынның арғы тегі Орта жүз Тобықты Арғын ішіндегі Олжай батырдан басталады

«Қазақ тіліндегі тілек-бата сөздерінің қолданылуы» атты ғылыми жобада қазақ тілі және әдебиетімұғалімдеріне арналған бата - тілектердің жиынтыңы берілген

"Сөз таптарын оқытудың әдістемелік негіздері" оқу-әдістемелік жинағы

Ережелер жинағы 7-сынып қазақ тілі

ҰЛЫ ОЙШЫЛ ЕҢБЕКТЕРІНДЕГІ ТӘРБИЕНІҢ РӨЛІ

ШӘКӘРІМ МҰРАСЫ- ХАЛЫҚ ҚАЗЫНАСЫ

Қаратпа сөздердің стильдік түрлеріне ғылыми талдау

көк сөзінің мағынасын жан-жақты ашу

көк сөзінің мағынасын жан-жақты ашу