Мақала 11 сынып бойынша Ұстаздарға арналған оқу әдістемелік материалдар

ҚР Білім және Ғылым министірлігінің стандарты бойынша жасалған. 2022-2023 оқу жылына арналған

Бұл материалда қазіргі Қазақстандағы ұлттық құндылықтарды сақтаудағы отбасы институтының рөлі және осы бағыттағы жастар саясатының өзара байланысы қарастырылады. Сонымен бірге Президенттің соңғы Жолдауында айтылған отбасылық құндылықтарды нығайту, жас ұрпақты адалдыққа, жауапкершілікке тәрбиелеу жөніндегі басымдықтар негізге алынады. Мақалада Әл-Фараби атындағы Қазақ ұлттық университетіндегі мәдени антропология мамандығында оқитын магистранттардың ғылыми даярлығы мен зерттеу бағыттары, жастардың құндылықтық бейнесін зерттеудің маңызы және ұлттық болмысты сақтауға үлес қосатын ғылыми орта туралы жалпы шолу беріледі. Материал оқу орнының ғылыми әлеуетін көрсетумен қатар, жастар арасындағы отбасы мәдениеті мен ұлттық құндылықтарға қатысты өзекті мәселелердің талдауын қамтиды.

Бұл материал Әл-Фараби атындағы Қазақ ұлттық университетіндегі мәдени антропология бағытының ғылыми және білім беру әлеуетін таныстыруға арналған. Мақалада университеттің гуманитарлық ғылымдар саласындағы жетекші рөлі, мәдени антропология мамандығының мазмұны мен артықшылықтары, магистранттардың зерттеу жүргізу мүмкіндіктері мен тәжірибелері баяндалады. Сонымен қатар қазіргі әлеуметтік-мәдени өзгерістерге байланысты ұлттық құндылықтар, отбасы мәдениеті және ұрпақаралық байланыс мәселелерін зерттеудің өзектілігі атап көрсетіледі. Материал оқу бағдарламасының ғылыми негізін, практикалық бағыттылығын және мәдени антропологияның қоғамдағы маңызын түсіндіруді мақсат етеді.

Бұл материал 2025 жылғы қараша айында әл-Фараби атындағы ҚазҰУ-дың Мәдениеттану мамандығының 2 курс студенттеріне арналған мәдени-танымдық іс-шараның мазмұнын қамтиды. Іс-шара аясында студенттерге қазақтың дәстүрлі құндылықтары мен заманауи қоғамдағы тұрақты даму ұстанымдарын ұштастыруға бағытталған интерактивті бағдарламалар ұсынылды. Бағдарлама барысында Жер-Анаға құрмет, экологиялық этика, отбасы жауапкершілігі, рухани мәдениет және қауымдастық бірлігі сияқты ұлттық дүниетанымның негізгі ұғымдары қазіргі әлеуметтік мәселелермен байланыста талданды. Материалда іс-шараның мақсаттары, студенттердің талқылау нәтижесінде айқындаған құндылықтары және мәдени-рухани білімді тереңдетудегі маңызы қысқаша сипатталады.

Ауылдық округ әкімдерінің жұмысы оң бағаланған жағдайда, аудан әкімдерін тағайындау механизміне өзгерістер енгізу мүмкіндігі қарастырылмақ. Бұл өз кезегінде жергілікті басқару моделін жаңғыртып, тиімділігін арттыруға ықпал етеді. Мұндай өзгерістер ауылдық әкімдердің жауапкершілік деңгейін көтеріп қана қоймай, мемлекеттік бағдарламалардың орындалу сапасын жаңа деңгейге шығарады.

Жастар арасындағы өзекті мәселе

Дін тану – әр адамның рухани дамуы мен мәдениетін түсінудің маңызды жолы. Діндерді зерттеу адамға әртүрлі сенімдер мен дәстүрлерді түсінуге мүмкіндік береді, сондай-ақ қоғамдағы бірлік пен толеранттылықты арттырады. Дін тану арқылы біз түрлі мәдениеттер мен тарихи дәстүрлерді білеміз. Әр діннің адамға беретін құндылығы бар: мейірімділік, әділдік, достық, кешірімділік сияқты қасиеттерді насихаттайды. Сонымен қатар, дінтану сабағы адамға өз ой-пікірін қалыптастыруға, этикалық мәселелерді түсінуге, дұрыс шешім қабылдауға көмектеседі. Қазіргі қоғамда дінге қатысты ақпарат көп, бірақ оны дұрыс түсіну маңызды. Дін тану – тек сенімдерді зерттеу емес, сонымен қатар адамның рухани және моральдық дамуына үлес қосатын пән. Осы себепті оны мектепте үйрену әр оқушы үшін қажетті және пайдалы іс.

Кітап оқу – адамның жан дүниесін байытатын, ой-өрісін кеңейтетін ең құнды әрекеттердің бірі. Кітап арқылы біз жаңа білім алып қана қоймай, әртүрлі өмірлік жағдайларды түсінуге, өзімізді дамытуға мүмкіндік аламыз. Әр жанрдағы кітап оқырманға ерекше әсер қалдырады: көркем әдебиет сезімді оятады, ғылыми кітаптар білімді арттырады, ал өмірбаяндар табандылыққа үйретеді. Қазіргі заманда көп адам уақытын телефон мен әлеуметтік желілерге жұмсайды. Бірақ цифрлық әлем қанша дамыса да, кітаптың орны бөлек. Себебі кітап оқу адамның ойлау қабілетін жақсартып, сөздік қорын молайтады. Сонымен қатар, кітап оқитын адам өз ойын анық жеткізе біледі және шығармашылық қабілеті артады. Күн сайын кем дегенде 15–20 минутты кітапқа арнау – өзін-өзі дамытудың ең тиімді жолы. Кітап оқу – тұлғаның рухани өсуіне, білімді, саналы азамат болып қалыптасуына үлкен ықпал ететін құндылық.

Бұл материал кәсіби бағдар берудің психологиялық негіздерін ашуға арналған. Мұнда оқушылардың жеке қабілеттерін, қызығушылықтары мен тұлғалық ерекшеліктерін ескере отырып, болашақ мамандықты саналы таңдауға бағытталған жұмыстардың мазмұны сипатталады. Кәсіби өзін-өзі анықтаудың негізгі факторлары, кәсіби бағдар маманының қызмет бағыттары, диагностика мен кеңес беру әдістерінің маңызы қарастырылады. Материал білім беру ұйымдарындағы психологтарға, сынып жетекшілеріне және кәсіби бағдар берумен айналысатын мамандарға қолданбалы нұсқаулық ретінде ұсынылады.

Жасөспірімдердің өсу,дамуы,қолдау білдіру туралы

Қазіргі жастар жаһандану мен әлеуметтік желілердің әсерінен шетелдік мәдениетке еліктеп, кейде ұлттық дәстүрлерді ұмытып кетеді. Шетелдік киім, музыка, өмір салты жастардың өмірінде басымдыққа ие болып, ұлттық болмысқа назар азаяды. Сонымен қатар, шетелдік білім мен мансапқа қызығушылық та әсер етеді. Дегенмен, ұлттық мәдениет пен заманауи өмірді үйлестіре білу – мүмкін. Қазақ жастары өз мәдениетін бағалап, тарихын білсе, шетелдік тәжірибені саналы түрде қабылдап, ұлттық рухты сақтай алады.

Қазіргі таңдағы Қазақстанның цифрландыру жүйесіне біріге ат салысу туралы.

Діни толеранттылықтың қазақ қоғамы үшін маңызы, соғыс жылдарындағы халықтың бірлігі мен төзімділігі мәселелері кеңінен қарастырылды. Студенттер тарихи деректер мен естеліктер негізінде пікір алмасып, діни толеранттылық және әлеуметтік құндылықтарына терең үңілді.

Спорт тек жеңіс алаңы емес,ол төзімділіктің,мінездің сыналатын алаңы.Әрбір ұлы чемпионның тарихында ащы жеңілістер мен көптеген сәтсіздіктер бар. Бұл сәтсіздіктер - әрбір спортшы үшін құлатушы күш немесе жаңа жеңіске жетелейтін көпір болуы мүмкін. Сәтсіздіктерді жеңіске қалай қалай айналдыру қажет? Қазақ дзюдосының мақтанышы,жұлдызы Елдос Сметовтың төзімділігі мен табандылығы сұрақтың нағыз жауабы. Оның спорттық карьерасы - жеңілістен кейін,қайта тұрудың және соңына дейін күресудің айқын дәлелі. Елдос Сметов (60 келіге дейінгі салмақ дәрежесі) - Қазақстанның мақтанышы. Оның спорттық жолы бірден жеңістерден тұрған жоқ. Ол өзінің чемпиондық арманына жету үшін екі бірдей Олимпиадалық сынақтан өтті,әр жолы жеңіске жақындап,қайтадан жеңілістің дәмін татты.

Қазіргі қоғамда кәмелетке толмағандар арасындағы құқықбұзушылық мәселесі өзекті сипат алып отыр. Мемлекеттің басты міндеттерінің бірі – баланың құқықтары мен мүдделерін қорғау, сондай-ақ олардың тұлғалық қалыптасуына жағдай жасау. Осы тұрғыда кәмелетке толмағандардың істері бойынша қылмыстық іс жүргізудің ерекшеліктерін зерттеу маңызды. Кәмелетке толмаған деп 14 пен 18 жас аралығындағы тұлғалар танылады. Бұл жас аралығындағы адамдардың психологиялық даму деңгейі мен өмірлік тәжірибесі шектеулі болғандықтан, олар жасаған іс-әрекетінің мәнін әрдайым толық түсіне бермейді. Сондықтан заң кәмелетке толмағандарға қатысты ерекше жеңілдіктер мен қорғау тетіктерін қарастырады. Мұндай істер бойынша басты мақсат — жазалау емес, тәрбиелеу және түзету. Тергеу мен сот процесі баланың құқықтарын сақтау, психологиялық жай-күйін қорғау, қоғамға қайта бейімдеу қағидаларына негізделуі тиіс. Кәмелетке толмағандардың істері бойынша іс жүргізу кезінде келесі ерекшеліктер ескеріледі:

Бұл материалда ҰБТ қарсаңындағы оқушылардың психологиялық күйін басқару жолдары қарастырылған. Мақалада стресс себептері, оны жеңілдету тәсілдері, тиімді дайындық режимі және психологтардың ұсыныстары кеңінен түсіндіріледі. Сондай-ақ, оқушының эмоциясын бақылауы, өзін-өзі қолдауы, отбасылық және әлеуметтік қолдаудың маңызы ерекше атап өтіледі. Материал ҰБТ-ға дайындалып жүрген оқушыларға, мұғалімдер мен ата-аналарға арналған.

Ұбыты тапсыру арқылы біз нені анықтай аламыз. Онын қандай көмегі тиеді.

Қазіргі танда адамдар неліктен жиі кітап оқымайды оған не кедергі.

мектеп білім ордасы мен мекені

Тәртіп бар жерде нәтиже бар және болады

Қарапайым адам – нағыз ұлы адам.