Биология Мақала Барлығы бойынша Ұстаздарға арналған оқу әдістемелік материалдар

ҚР Білім және Ғылым министірлігінің стандарты бойынша жасалған. 2022-2023 оқу жылына арналған

ЖҮРЕК ҚҰРЫЛЫСЫ: АНАТОМИЯЛЫҚ ЖӘНЕ ФУНКЦИОНАЛДЫҚ ТАЛДАУ

Самай сүйегі анатомиясын зерттеу: краниометриялық тәсіл

ЖҮРЕК ҚҰРЫЛЫСЫ: АНАТОМИЯЛЫҚ ЖӘНЕ ФУНКЦИОНАЛДЫҚ ТАЛДАУ

Күнделікті өмірімізде кездесетін қарапайым көкөністердің ішінде денсаулыққа ерекше пайдалылары аз емес. Солардың бірі – брокколи.

Мақалада пластикалық қалдықтардың қоршаған ортаға тигізетін зияны, олардың алдын алу жолдары және экологиялық мәдениетті арттырудың маңыздылығы қарастырылады.

Мектепте биологияны оқытуда STEM технологиясын қолдану арқылы оқушылардың білім сапасын арттыру – қазіргі білім беру жүйесінде өзекті мәселелердің бірі. Бұл мақалада STEM (ғылым, технология, инженерия, математика) тәсілінің биология сабағында қолдану мүмкіндіктері қарастырылып, оның оқушылардың білім сапасына әсері сипатталады. STEM технологияларын қолдану оқушылардың пәнге деген қызығушылығын арттырып қана қоймай, олардың сыни ойлау, зерттеу жүргізу, тәжірибе жасау, логикалық шешім қабылдау секілді дағдыларын дамытады. Биология сияқты күрделі әрі өмірмен тығыз байланысты пәнді тәжірибелік және жобалық бағытта оқыту – білімнің сапалы меңгерілуіне, білім алушының жеке тұлға ретінде қалыптасуына ықпал етеді. Мақалада нақты сабақ үлгілері мен жобалық жұмыстар арқылы STEM тәсілін жүзеге асыру жолдары көрсетіліп, мұғалімдерге арналған әдістемелік ұсыныстар беріледі. Бұл материал биология пәні мұғалімдеріне, әдіскерлерге және жаңартылған білім мазмұны аясында заманауи оқыту әдістерін іздестіріп жүрген педагогтарға пайдалы болмақ. Мақаланың негізгі мақсаты – STEM технологиясы арқылы биологияны өмірмен ұштастыра отырып, оқушылардың білім сапасын, қызығушылығын және практикалық қабілеттерін арттыру.

Жаңартылған білім мазмұны аясында сындарлы оқыту тәсілі де маңызды рөл атқарады. Бұл тәсіл бойынша оқушылар белсенді оқып, мәселені талқылап, зерттеу жүргізе отырып, өз білімін өздері қалыптастырады. Мұғалім бұл үдерісте бағыт беруші, қолдаушы, бағалаушы рөлінде болады. Сабақ барысында критериалды бағалау жүйесі қолданылады, бұл оқушыларға өз жетістігін анық көруге мүмкіндік береді.

Жалпы білім беру саласында жаңа саяси ұстанымның кезең-кезеңімен жүзеге асуы – егемен еліміздің гүлденуінің бір көрінісі. Еліміздің өркениетті елдермен тең мүмкіндіктерге ие болу үшін әлемдік білімге қосуға бағытталған білім беру саясаты оны демократияландыру және ізгілендіру арқылы білім беруді жаңа сапалық деңгейге көтеруге бағытталған. Осыған орай, оқытудағы біркелкіліктен бас тартқан және көп нұсқалы оқыту жүйесіне көшкен жағдайда, оқушылардың жеке, оның ішінде топтық танымдық ерекшеліктерін ескере отырып, оңтайлы оқытуды ұйымдастыру бүгінгі таңда өзекті болып отыр. Осы тұрғыдан зерделеуді қажет ететін мәселе – оқытудың оңтайлы мүмкіндіктерін анықтау. Бұл міндеттерді шешуде оқу-тәрбие үрдісіне заманауи педагогикалық технологияларды енгізу маңызды рөл атқарады.

Құмай- ыстыққа да, қуаңшылыққа да төзімді, топраққа талғамы аз, суды үнемді пайдаланады (жүгері дақылымен салыстырғанда 2 есе аз), тұқым себу мөлшері жүгеріден 5-6 есе кем, тұзды топрақтарға шыдамды және әртүрлі мал азықтық дақылдармен салыстырғанда көк масса өнімділігі көп артық. Сондықтан, жоғары өнімді, топырақ тұздылығына және су тапшылығына төзімді болып келеті галофитті өсімдіктердің жаңа сорттары мен түрлерін инновациялық технологияларды пайдалана отырып Қазақстанның оңтүстік өңірлерінде өсіруді жолға қою, бүгінгі күннің өзекті мәселелері қатарына жатады.

Бұл мақалада қазіргі кездегі ауқымды проблемалардың бірі ауаның ластануы туралы жазылған.

Еуропалық иммундау апталығы – әр адам үшін қолжетімді қорғаныс

Мақалада қазіргі білім беру жүйесіндегі жоба әдісін қолданудың мәні мен маңыздылығы жан-жақты талданады. Бұл әдістің негізінде білім алушылардың белсенді зерттеушілік және шығармашылық іс-әрекеттерін ұйымдастыру арқылы олардың танымдылық белсенділіктерін арттыру, пәндік білімдерін тәжірибемен ұштастыру мақсаты жатыр.

Биология сабағында ғылыми-жаратылыстану сауаттылығын арттыру

БИОЛОГИЯ ПӘНІН ОҚЫТУ БАРЫСЫНДА ОҚУШЫЛАРДЫҢ АҚПАРАТТЫҚ ҚҰЗІРЕТТІЛІГІН ҚАЛЫПТАСТЫРУ ЖОЛДАРЫ туралы мақала

Биологические науки В настоящее время в состав биологии включают целый ряд наук, которые можно систематизировать по таким критериям: по предмету и преобладающим методам исследования и по изучаемому уровню организации живой природы. По предмету исследования биологические науки делят на бактериологию, ботанику, вирусологию, зоологию, микологию. Ботаника — это биологическая наука, комплексно изучающая растения и растительный покров Земли. Зоология — раздел биологии, наука о многообразии, строении, жизнедеятельности, распространении и взаимосвязи животных со средой обитания, их происхождении и развитии. Бактериология — биологическая наука, изучающая строение и жизнедеятельность бактерий, а также их роль в природе. Вирусология — биологическая наука, изучающая вирусы. Основным объектом микологии являются грибы, их строение и особенности жизнедеятельности. Лихенология — биологическая наука, изучающая лишайники. Бактериология, вирусология и некоторые аспекты микологии часто рассматриваются в составе микробиологии — раздела биологии, науке о микроорганизмах (бактериях, вирусах и микроскопических грибах). Систематика, или таксономия, — биологическая наука, которая описывает и классифицирует по группам все живые и вымершие существа. В свою очередь, каждая из перечисленных биологических наук подразделяется на биохимию, морфологию, анатомию, физиологию, эмбриологию, генетику и систематику (растений, животных или микроорганизмов). Биохимия — это наука о химическом составе живой материи, химических процессах, происходящих в живых организмах и лежащих в основе их жизнедеятельности. Морфология — биологическая наука, изучающая форму и строение организмов, а также закономерности их развития. В широком смысле она включает в себя цитологию, анатомию, гистологию и эмбриологию. Различают морфологию животных и растений. Анатомия — это раздел биологии (точнее — морфологии), наука, изучающая внутреннее строение и форму отдельных органов, систем и организма в целом. Анатомия растений рассматривается в составе ботаники, анатомия животных — в составе зоологии, а анатомия человека является отдельной наукой. Физиология — биологическая наука, изучающая процессы жизнедеятельности растительных и животных организмов, их отдельных систем, органов, тканей и клеток. Существуют физиология растений, животных и человека. Эмбриология (биология развития) — раздел биологии, наука об индивидуальном развитии организма, в том числе развитии зародыша. Объектом генетики являются закономерности наследственности и изменчивости. В настоящее время это одна из наиболее динамично развивающихся биологических наук. По изучаемому уровню организации живой природы выделяют молекулярную биологию, цитологию, гистологию, органологию, биологию организмов и надорганизменных систем. Молекулярная биология является одним из наиболее молодых разделов биологии, наука, изучающая, в частности, организацию наследственной информации и биосинтез белка. Цитология, или клеточная биология, — биологическая наука, объектом изучения которой являются клетки как одноклеточных, так и многоклеточных организмов. Гистология — биологическая наука, раздел морфологии, объектом которой является строение тканей растений и животных. К сфере органологии относят морфологию, анатомию и физиологию различных органов и их систем. Биология организмов включает все науки, предметом которых являются живые организмы, например, этологию — науку о поведении организмов.

Биология пәнін оқытудағы тиімді әдіс-тәсілдер.Оқушылардың білімін бағалауда критериалды бағалау жүйесін қолдану және оқу мақсаттарына толыққанды жетуде белсенді оқыту стратегияларын пайдалану негізгі міндеттердің бірі.

Әдістемелік құрал –жаңартылған білім мазмұны аясында білім алушылардың жаратылыстану-ғылыми сауаттылықтарын қалыптастыруға және логикалық ойлау қабілеттерін дамытуға арналған дайындық құралы. Цифрлық құралдар мен әдіс-тәсілдер білім алушыға талдауға, ойын жеткізіп, сыни баға беруге жол көрсетеді. Биология пәнінен алған білімдерін практикамен ұштастыра отырып, жүйелі үйретуді көздейді.Ұсынылып отырған көмекші құрал биология пәні мұғалімдеріне арналған.

Биология сабағында мультимедиялық технологияларды қолдану

Цифрлық технологиялaр оқушылaрдың пәнге деген қызығушылығымен қaтaр функционaлдық сaуaттылығын aрттырaры сөзсіз. Жaрaтылыстaну пәндеріне сaндық білім берудің ресурстaрын пaйдaлaнуғa болaды. Биология сабағында сандық ресурстардың көмегімен әр тақырыпқа әр түрлі тапсырмалар: тест сұрақтары, квест ойындары, аннаграммалар, видеороликтер, 3д суреттерді құрастыру және бағалау процессінде осы ресурстар көмегімен жасаса оқушы уақытты тиімді пайдаланады, әрі пәнге деген қызығушылығы оянады.

Цифрлық технологиялaр оқушылaрдың пәнге деген қызығушылығымен қaтaр функционaлдық сaуaттылығын aрттырaры сөзсіз. Жaрaтылыстaну пәндеріне сaндық білім берудің ресурстaрын пaйдaлaнуғa болaды. Биология сабағында сандық ресурстардың көмегімен әр тақырыпқа әр түрлі тапсырмалар: тест сұрақтары, квест ойындары, аннаграммалар, видеороликтер, 3д суреттерді құрастыру және бағалау процессінде осы ресурстар көмегімен жасаса оқушы уақытты тиімді пайдаланады, әрі пәнге деген қызығушылығы оянады.