Қазақстан тарихы Мақала бойынша Ұстаздарға арналған оқу әдістемелік материалдар

ҚР Білім және Ғылым министірлігінің стандарты бойынша жасалған. 2022-2023 оқу жылына арналған

Жаңа кезеңдегі білім берудің өзекті мәселесі жас ұрпаққа - адамгершілік-рухани тәрбие беру. Құнды қасиеттерге ие болу, рухани бай адамды қалыптастыру оның туған кезінен басталуы керек. Халықта «Ағаш түзу өсу үшін оған көшет кезінде көмектесуге болады, ал үлкен ағаш болғанда оны түзете алмайсың» деп бекер айтылмаған.

Алаш зиялылары өмірі, қызметі ақталуы.реенкгшгрогепнгшорш

Авторлық жұмыс.окшкикшокгкиклкталкташктшкткла к

Авторлық жұмыс.окшкиалаталтклатвшаившарала

Аннотация. Орта білім беретін оқу орындарының білім беру бағдарламаларының гуманитарлық циклінің пәндері арасында олар жүзеге асыратын дайындықта тарих ерекше орын алады, сондықтан азаматтың қалыптасу процесінде және адамның жалпы мәдениетінің элементі ретінде критикалық ойлауын дамытуда маңызды рөл атқарады. Мақала авторы жүргізген зерттеу, білім берудің құзыреттілік және белсенділік тәсілдеріне негізделген. Жұмыс барысында зерттеу тақырыбы мен мәселелеріне сәйкес келетін ғылыми көздердің мазмұнын талдау және синтездеу, сондай-ақ рефлексия қолданылды.

Материалда Павлодар облысының тарихы бойынша құнды ақпарат ала аласыздар. Мақаланың мақсаты Ертіс-Баян өңірінің тарихын насихаттау.

Бұл мақалада Алаш қозғалысының аса көрнекті қайраткері, заңгер, публицист Райымжан Мәрсековтің өміріндегі маңызды кезеңдердің бірі «Қазақ» газетімен жұмысы қарастырылады. Қазақ халқының бостандығы, теңдігі жолында аянбай тер төккен қазақтың біртуар азаматының патша үкіметінің отаршылдық саясатының сырын әшкерелеген мақалалары оның жанкешті ерлігін танытады. «Қазақ» газетінде маңызды қоғамдық мәселелерді көтеруге ат салысты. «Қазақ» газетінің беттерінде жарияланған мақалаларды талдау Р.Мәрсековтің дәуірінің күрделі мәселелерін ашуға, барлық мән-жайлар мен қайшылықтарды ашуға негізделгенін көрсетеді.

Алаш қозғалысының аса көрнекті қайраткері, заңгер, публицист Райымжан Мәрсековтің өміріндегі маңызды кезеңдердің бірі «Қазақ» газетімен жұмысы қарастырылады. Қазақ халқының бостандығы, теңдігі жолында аянбай тер төккен қазақтың біртуар азаматының патша үкіметінің отаршылдық саясатының сырын әшкерелеген мақалалары оның жанкешті ерлігін танытады. “Қазақ” газетінде маңызды қоғамдық мәселелерді көтеруге ат салысты. "Қазақ" газетінің беттерінде жарияланған мақалаларды талдау Р.Мәрсековтің дәуірінің күрделі мәселелерін ашуға, барлық мән-жайлар мен қайшылықтарды ашуға негізделгенін көрсетеді.

ХХ ғ. басында отарлық жағдайда тұрған өзге де ұлттар отарлаушы империяның күшті құрылымына қарсы тұра алу үшін -«күш қолданбай қарсыласу», «өзін-өзі күшейту», бейбіт шеру, байкот жариялау сияқты әдістер қолдана бастады. Халықты қырғынға ұшырататын көтеріліс түріндегі қарулы әдіс өзін-өзі ақтамады. Ұлттық мүмкіндіктерді ортақ мақсаттарға жұмылдыра алатын, жаңа күрес тәсілдерін тиімді пайдалана алатын әлеуметтік күш- ұлт зиялылары еді. Олар ХХ ғ. басында жаңа күрес әдістерін –ұлттық құндылықтарды қорғау тұрғысынан халық ағарту ісін алға тартып, газет-журнал, кітап басып шығаруды қолға алды. 1902 жылы бейбіт күрес ретінде, жазбаша түрде талап ету – петиция әдісі қолданыла бастады.

Оразбай атындағы №115 негізгі орта мектебін қалаған Оразбай би туралы қысқаша деректер

«Мәдени мұра» мемлекеттік бағдарламасы Қазақстан Республикасы Президенті Н.Ә.Назарбаев бастамасымен іске асырылуда. Бағдарлама халықтың үлкен мәдени мұрасын, оның ішінде заманауи ұлттық мәдениет, фольклор және салт-дәстүрлерін; ұлттық тарих үшін ерекше маңызы бар тарихи-мәдени және сәулет ескерткіштерін қалпына келтіру; ұлттық әдебиет пен жазбаның ғасырлар бойындағы тәжірибесін жалпылау; мемлекеттік тілде әлемдік ғылыми ойлар, мәдениет және әдебиет жетістіктерінің үздіктері негізінде толымды қор жасауды зерттеу жүйесін құруды қарастырады. «Мәдени мұра» мемлекеттік бағдарламасы рухани және білім беруді дамыту салаларындағы негізгі құжат, стратегиялық ұлттық жоба болып табылады. Қазіргі Сырдария бойында орналасқан Сауран қаласыда ұлттық тарих үшін маңызы бар тарихи-мәдени, сәулет ескерткішіне жатады. Көбі Сауран қаласын естігенде, қазіргі тек үлкен қабырғалармен қоршалған қалашықты бұрыннан қалған ең ежелгі Сауран деп ойлайды екен. Көне дәуірдегі – Ясырван, ертедегі – Сабрақ, ескі Сауран, жаңа Сауран. Сауран Х ғасырда гүлденіп, ХVII ғасырға дейін білім ошағы, мәдениет орталығы болып өркендеген. Сауранның топырағы қатты тозаңды, жабысқақ, желімді қасиеттері бар. Осыған сәйкес Қожа Ахмет Ясауи мазарының кірпіші Саураннан жасалған. Сауран тарихы төрт кезеңнен тұрады: 1. Қаратөбе б.з.д. ІІ ғасырдан б.з. ІV-VI және VIII ғасыр. Қаратөбе – ортағасырлық қалашық орны. Түркістан облысы Сауран ауданы Ортағасырлық Сауран қаласынан 3 км Оңтүстік-Шығыста. Қаланы 1951 жылы Оңтүстік Қазақстан археологиялық экспедициясы, 1986 жылы Қазақстан ҒА-ның Тарих археологиялық және этнография институтының Қазақстан тарих және мәдениет ескерткіштерінің, жинағының археологиялық экспедициясы зерттеген. Қазіргі кездегі аумағы солтүстік-батыстан, оңтүстік-шығысқа 325 м және солтүстік-шығыстан, оңтүстік-батысқа қарай 230 м, биіктігі 4 м төбешік. Қаланы алып жатқан алаңның орталық бөлігінде төрт бұрышты боп келген табанының аумағы 100х60 м, биіктігі 6 м, ішкі қамал орны сақталған. Қалашық маңында түрлі көлемдегі төбешіктер шоғырланған. Қаратөбеде екі қорғаныс қабырғаларының орны, олардың іргесіндегі ер іздері сақталған. Жинастырылған қыш ыдыстары сырлы және сырсыз болып бөлінеді. Рабаттың батыс бөлігінде қыщ ыдыстарды дайындаушы қолөнершілер махаласы анықталған. Қолөнер бұйымдарын зерттеу нәтижесінде қала тұрғындары мұнда 11-12 ғасырларда өмір сүргені анықталды. Қалашық әсіресе 10-12 ғасырларда көркейген. Қаратөбе мен оның төңірегін су каналдар арқылы жеткізілген. Халқы егін егіп, мал шаруашылығымен айналысқан.

Тарихты білу-сонау өткен замандағы маңызды оқиғаларды, сол кезеңдегі адамдардың өмір-тіршілігін оқып-үйрену. Адамзаттың дамуы барысында жинақтаған мәдени жетістіктерімен, айтулы тұлғалардың жарқын істерімен танысу.

Тарихты білу-сонау өткен замандағы маңызды оқиғаларды, сол кезеңдегі адамдардың өмір-тіршілігін оқып-үйрену. Адамзаттың дамуы барысында жинақтаған мәдени жетістіктерімен, айтулы тұлғалардың жарқын істерімен танысу.

XVIII ғасырдағы қазақтардың материалдық мәдениеті

Жылымық кезеңіндегі Қазақстанның қоғамдық- саяси дамуы

Ұлы Отан соғысы — бұл ұлы трагедия, қасырет, өлім, елді қыру, жою. Фашисттердің айуандығында шек болмады. Қазақстан қиян-кескі ұрыстар жүріп жатқан жерлерден алыс болғанымен, қазақстандықтар өзінің тылдағы женкешті еңбегімен жауды жеңуге өз үлесін қосты Соғыстағы жеңіс — бұл қазақстандықтардың тылдағы еңбегінің де жеңісі. Бір мақсатқа жұмылған жұмысшылар мен шаруалар, интеллигенция, ерлер мен әйелдер, коммунистер мен комсомолдар ортақ екпінмен бұған дейін тарих білмеген ерліктер жасады

Ұлы Отан соғысы — бұл ұлы трагедия, қасырет, өлім, елді қыру, жою. Фашисттердің айуандығында шек болмады. Қазақстан қиян-кескі ұрыстар жүріп жатқан жерлерден алыс болғанымен, қазақстандықтар өзінің тылдағы женкешті еңбегімен жауды жеңуге өз үлесін қосты Соғыстағы жеңіс — бұл қазақстандықтардың тылдағы еңбегінің де жеңісі. Бір мақсатқа жұмылған жұмысшылар мен шаруалар, интеллигенция, ерлер мен әйелдер, коммунистер мен комсомолдар ортақ екпінмен бұған дейін тарих білмеген ерліктер жасады

Ұлы Отан соғысы — бұл ұлы трагедия, қасырет, өлім, елді қыру, жою. Фашисттердің айуандығында шек болмады. Қазақстан қиян-кескі ұрыстар жүріп жатқан жерлерден алыс болғанымен, қазақстандықтар өзінің тылдағы женкешті еңбегімен жауды жеңуге өз үлесін қосты Соғыстағы жеңіс — бұл қазақстандықтардың тылдағы еңбегінің де жеңісі. Бір мақсатқа жұмылған жұмысшылар мен шаруалар, интеллигенция, ерлер мен әйелдер, коммунистер мен комсомолдар ортақ екпінмен бұған дейін тарих білмеген ерліктер жасады

Ұлы Отан соғысы — бұл ұлы трагедия, қасырет, өлім, елді қыру, жою. Фашисттердің айуандығында шек болмады. Қазақстан қиян-кескі ұрыстар жүріп жатқан жерлерден алыс болғанымен, қазақстандықтар өзінің тылдағы женкешті еңбегімен жауды жеңуге өз үлесін қосты Соғыстағы жеңіс — бұл қазақстандықтардың тылдағы еңбегінің де жеңісі. Бір мақсатқа жұмылған жұмысшылар мен шаруалар, интеллигенция, ерлер мен әйелдер, коммунистер мен комсомолдар ортақ екпінмен бұған дейін тарих білмеген ерліктер жасады.

Ұлы Отан соғысы — бұл ұлы трагедия, қасырет, өлім, елді қыру, жою. Фашисттердің айуандығында шек болмады. Қазақстан қиян-кескі ұрыстар жүріп жатқан жерлерден алыс болғанымен, қазақстандықтар өзінің тылдағы женкешті еңбегімен жауды жеңуге өз үлесін қосты Соғыстағы жеңіс — бұл қазақстандықтардың тылдағы еңбегінің де жеңісі. Бір мақсатқа жұмылған жұмысшылар мен шаруалар, интеллигенция, ерлер мен әйелдер, коммунистер мен комсомолдар ортақ екпінмен бұған дейін тарих білмеген ерліктер жасады.