Биология бойынша Ұстаздарға арналған оқу әдістемелік материалдар

ҚР Білім және Ғылым министірлігінің стандарты бойынша жасалған. 2022-2023 оқу жылына арналған

«Адам және биосфера: географиялық ортадағы антропогендік өзгерістердің биологиялық салдары»әдістемелік құрал

Сүт безі қатерлі ісігі – сүт безі жасушаларының бақылаусыз көбейіп, ісікке айналуы. Ерте анықтау емнің тиімділігін арттырады.

Педиатриялық цитология жасушалардың құрылымы мен функцияларының балалар ағзасындағы физиологиялық және патологиялық өзгерістерін зерттейтін ғылым саласы. Балалар организмі морфологиялық, метаболикалық және иммунологиялық жетілмегендігімен ерекшеленеді, бұл жасушалық жауаптардың ересектерге қарағанда өзгеше қалыптасуына әкеледі. Мақалада педиатриядағы цитологиялық талдау әдістері, балалар жасушаларының биологиялық ерекшеліктері, әртүрлі ауруларда анықталатын цитологиялық өзгерістер және клиникалық практикадағы диагностикалық маңызы баяндалады

В условиях стремительного развития науки и технологий современное образование требует новых подходов к обучению, направленных на формирование у учащихся не только знаний, но и умений активно применять их в практике. Особенно это актуально в биологическом образовании, где освоение теоретического материала тесно связано с практическими исследованиями и экспериментальной деятельностью. Активные методы обучения — это совокупность приёмов и форм организации учебной деятельности, направленных на активное включение учащихся в процесс познания через самостоятельное мышление, исследование и практическую деятельность. В отличие от традиционных пассивных методов, где ученик является преимущественно слушателем, активные методы делают ученика полноправным участником образовательного процесса.

Бұл мақала жүректің адам организміндегі басты қызметі — қанайналымды қамтамасыз ету екенін түсіндіреді. Жүректің анатомиялық құрылымы, оның қабаттары, бөлімдері, қақпақшалары және өткізгіш жүйесі өзара үйлесімді жұмыс істей отырып, бүкіл ағзаға оттек пен қоректік заттарды тасымалдауға жағдай жасайды. Кардиомиоциттердің ерекше жақтары мен коронарлық қанмен қамтамасыз етілуі жүрек жұмысының үздіксіздігі мен жоғары тиімділігін қамтамасыз етеді. Яғни мақаланың негізгі ойы — жүректің құрылымы мен қызметі тығыз байланысты және ол адам өмірін сақтайтын орталық жүйе ретінде аса маңызды орган.

Ангиология – адам ағзасының қан және лимфа тасымалдайтын тамырлар жүйесін зерттейтін ілім. Организмдегі ең ірі қан жолының бастауы – серпімді типті Қолқа, ол жүректен шығатын қанды жоғары қысыммен бүкіл денеге өткізеді. Артериялардың қабырғасы Эндотелий, Туника медиасы және сыртқы қорғаныш қабаттан тұрып, қан ағысын реттеуге бейімделген. Кері ағымды қамтамасыз ететін Қуыс веналар ішінде клапандар бар, олар қанды тек бір бағытта өткізіп, іркілістің алдын алады. Ал ағзаның «екінші айналым жолы» саналатын лимфа арнасы Кеуде лимфа өзегі арқылы қан жүйесіне қайта қосылып, жасушааралық ортаның тазалығын сақтайды. Тамырлар қызметінің бұзылуы Гипертония, Варикоз немесе Тромбоз секілді жағдайларға әкелуі мүмкін. Демек, тамырлар – тек сұйықтық өтетін түтік емес, ағза өмірін қамтамасыз ететін, қоректендіру, тазарту және реттеу рөлдерін біріктіретін белсенді жүйе. Ангиологияны түсіну – жалпы денсаулықтың механизмін терең ұғуға жол ашады.

Көз алмасы – адам ағзасындағы ең күрделі әрі сезімтал мүшелердің бірі. Ол бізді қоршаған әлем туралы ақпараттың көп бөлігін қабылдауға көмектесетін «табиғи камера» тәрізді жүйе. Көздің беріктігін Склера қамтамасыз етсе, жарықты ең алғаш әрі ең күшті сындыратын бөлімі – мөлдір Қасаң қабық. Ал жарық мөлшерін реттеп, көзге қандай көлемде түсу керегін анықтайтын құрылым – Нұрлы қабық. Көздің негізгі көру қабаты – Торлы қабық. Дәл осы жерде жарық сигналдары арнайы жасушалар арқылы жүйке импульсіне айналып, миға жіберіледі. Егер көздегі сұйықтық айналымы бұзылса, көру жүйкесіне зиян келтіретін Глаукома тәуекелі артады. Сондықтан көздің құрылымдары бір-бірімен үйлесімді жұмыс істегенде ғана көру айқын, сапалы болады. Қорытындылай айтқанда, көз – тек көру мүшесі емес, адамға әлемді тануға мүмкіндік беретін ғажайып оптикалық-биологиялық жүйе. Оның әр бөлшегін түсіну – өз денемізді, денсаулығымызды дұрыс бағалауға жасалған маңызды қадам.

Бауырдың анатомиялық құрылымы, сегменттік жіктелісі, мен оның функционалдық және клиникалық маңызын анықтау.

ЖҮРЕК ҚҰРЫЛЫСЫ: АНАТОМИЯЛЫҚ ЖӘНЕ ФУНКЦИОНАЛДЫҚ ТАЛДАУ

Анабездің анатомиялық құрылысы мен қабаттарын, фолликулдардың даму сатыларын, гормондық қызметін және органның клиникалық маңызын сипаттау.

Анабездің анатомиялық құрылысы мен қабаттарын, фолликулдардың даму сатыларын, гормондық қызметін және органның клиникалық маңызын сипаттау

Самай сүйегі анатомиясын зерттеу: краниометриялық тәсіл

Анабездің анатомиялық құрылысы мен қабаттарын, фолликулдардың даму сатыларын, гормондық қызметін және органның клиникалық маңызын сипаттау.

Самай сүйегі анатомиясын зерттеу: краниометриялық тәсіл

ЖҮРЕК ҚҰРЫЛЫСЫ: АНАТОМИЯЛЫҚ ЖӘНЕ ФУНКЦИОНАЛДЫҚ ТАЛДАУ

Бауырдың анатомиялық құрылымы, сегменттік жіктелісі, мен оның функционалдық және клиникалық маңызын анықтау.

Бүйрекүсті бездерінің анатомиялық орналасуын, морфологиясын, гормондық қызметін және клиникада кездесетін негізгі ауруларын қарастыру. Бүйректің макро- және микроскопиялық құрылымын, нефрондардың жұмыс істеу механизмдерін, бүйректің физиологиялық рөлін және клиникалық маңызын талдау. Екі ағзаның қызметтік байланыстарын түсіндіру және қазіргі ғылыми әдебиеттер негізінде жинақталған материалды оқу процесінде қолдануға ыңғайлы ету.

Педиатриялық цитология жасушалардың құрылымы мен функцияларының балалар ағзасындағы физиологиялық және патологиялық өзгерістерін зерттейтін ғылым саласы. Балалар организмі морфологиялық, метаболикалық және иммунологиялық жетілмегендігімен ерекшеленеді, бұл жасушалық жауаптардың ересектерге қарағанда өзгеше қалыптасуына әкеледі. Мақалада педиатриядағы цитологиялық талдау әдістері, балалар жасушаларының биологиялық ерекшеліктері, әртүрлі ауруларда анықталатын цитологиялық өзгерістер және клиникалық практикадағы диагностикалық маңызы баяндалады

Ағзалардың жеке дамуы онтогенез туралы оқушыларға түсіндіру

Жасушаның ішіндегі қосмембраналы оргоноидтері түсіндіру оқушыларға