География бойынша Ұстаздарға арналған оқу әдістемелік материалдар

ҚР Білім және Ғылым министірлігінің стандарты бойынша жасалған. 2022-2023 оқу жылына арналған

Жетісу өңірінің Текелі – Үштөбе аймағындағы 2011–2024 жж. жаз мезгіліндегі ауа температурасы өзгерістерінің математикалық моделін құру және болжамдары

Жетісу өңірінің Текелі – Үштөбе аймағындағы 2011–2024 жж. жаз мезгіліндегі ауа температурасы өзгерістерінің математикалық моделін құру және болжамдары

Бұл мақалада қызғалдақ өсімдігінің биологиялық құрылымы, таралу аймағы, экологиялық маңызы және Қазақстандағы қызғалдақ түрлерінің жойылу мәселелері қарастырылады. Зерттеу қызғалдақтың флористикалық құндылығын, генетикалық әртүрлілігін және табиғатты қорғау қажеттілігін айқындайды.

Материал туралы ақпарат: «Экология әлемі» – 9–11 сынып оқушыларына экологиялық білім беру үшін жасалған дидактикалық құрал. • Бөлім 1: Қоршаған ортаны қорғаудың маңызы • Бөлім 2: Ластану түрлері және олардың әсері • Бөлім 3: Табиғатты сақтау жолдары • Бөлім 4: Экологиялық жобалар мен практикалық тапсырмалар

Бұл материал дәстүрлі географиялық әдістер мен жасанды интеллекттің мүмкіндіктерін салыстыра отырып, оқушылардың деректермен жұмыс істеу дағдыларын дамытуға арналған. Зерттеу жұмысы географияны оқытуда инновациялық тәсілдерді қолданудың маңызын көрсетіп, ЖИ технологияларының оқу үдерісін жеңілдететінін дәлелдейді.

Бұл материал дәстүрлі географиялық әдістер мен жасанды интеллекттің мүмкіндіктерін салыстыра отырып, оқушылардың деректермен жұмыс істеу дағдыларын дамытуға арналған. Зерттеу жұмысы географияны оқытуда инновациялық тәсілдерді қолданудың маңызын көрсетіп, ЖИ технологияларының оқу үдерісін жеңілдететінін дәлелдейді.

Бұл мақалада Ақтау каласының урбанизация туралы ақпарат беріледі барлығы нақты, сенімді ақпараттар рақмет.

Бұл жоба Ақтау қаласының құрылыс саласын жаңғырту бағыттарын зерттеуге арналған. Жобада заманауи құрылыс технологияларын енгізу, экологиялық тұрақтылықты қамтамасыз ету және энергия үнемдеуді дамыту мәселелері қарастырылады. Зерттеу нәтижесінде қалада тұрақты дамуға ықпал ететін инновациялық стратегиялар ұсынылады

Маңғыстау облысының геомәдени картасы бойынша айтылған. Бұл мақалада Маңғыстау облысының тарихи және әсем жерлері туралы айтылған. Егер сіз Маңгыстау облысына келіп тарихи жерлерді көргіңіз келсе осы мақаладан пайдалы ақпараттар таба аласыз.

Бұл мақалада Маңғыстау облысының туристік әлеуеті табиғи-географиялық, тарихи-мәдени және инфрақұрылымдық аспектілер тұрғысынан кешенді түрде қарастырылды. Өңірдің бірегей геологиялық құрылымдары, жерасты мешіттері, Каспий жағалауы және ұлттық парктері аймақтың туристік ресурстары ретінде талданды. Зерттеу барысында картографиялық талдау, әлеуметтік сауалнама және әдеби деректерді салыстырмалы талдау әдістері қолданылды. Нәтижесінде Маңғыстаудың туризмді дамытуға қолайлы факторлары, қазіргі даму деңгейі және шешімін қажет ететін мәселелері анықталды.

Бұл материалда климаттың өзгеруі жайлы көріп білуге болады

Бұл материал Маңғыстау өңірінің тарихын оның жер-су атаулары – **топонимдер** арқылы таныстыратын ғылыми-зерттеу жұмысы. Мақалада Маңғыстаудың географиялық, этникалық, мәдени және рухани тарихы топонимдер негізінде талданады. ### **Мақаланың негізгі мазмұны:** ### **1. Топонимдердің маңызы** Топонимдер – халықтың тарихи жадын сақтаушы, табиғатты қабылдау ерекшелігін көрсететін маңызды дереккөз. Маңғыстау ежелден топонимдерге өте бай аймақ. ### **2. Географиялық атаулар** Қаратау, Ақтау, Бозашы, Қарынжарық сияқты атаулар табиғи ортаның түсіне, бедеріне, ерекшелігіне байланысты қойылған. ### **3. Этнотопонимдер** Маңғыстау – Адай, Тобыш, Беріш сияқты көптеген рулардың ежелгі қонысы. Сондықтан ру аттарымен байланысты көптеген атаулар бар (Адай қыр, Адай асу, Тобыш қыстауы). ### **4. Тарихи-археологиялық атаулар** Қараман ата, Шопан ата, Бекет ата сияқты жерлер өңірдің рухани мәдениетін көрсетеді. Шерқала, Үстірт, Қарақия аймақтары ежелгі қоныстармен байланысты. ### **5. Аңыздар мен мифтер** Маңғыстау топонимдері көптеген аңыз-әңгімелерге арқау болған. Мысалы, Шерқала тауымен ержүрек батыр туралы аңыз байланысты; Қарақия туралы мифтер бар. ### **6. Әдебиеттегі көрінісі** Әбіш Кекілбаев, Мұрат Мөңкеұлы сияқты жазушылар мен ақындар шығармаларында Маңғыстау атаулары көркем түрде берілген. ### **Қорытынды** Жер-су атаулары – Маңғыстаудың табиғи, тарихи және рухани болмысын тануға мүмкіндік беретін маңызды дерек. Топонимдерді зерттеу арқылы өңірдің этникалық тарихы, мәдениеті және көне дәуірлерден келе жатқан дәстүрлері ашылады.

Ақтау қаласындағы тазалықты сақтаудың алғышарттары және қаладағы қоқыс жинау және жою жүйесін жаңарту

Бұл мақала мектептегі география сабақтарында Геоақпараттық жүйелердің (ГАЖ) және цифрлық картографиялық құралдардың теориялық негіздері мен практикалық маңыздылығын қарастырады.

Бұл мақалада Ақтау қаласының әлеуметтік-экономикалық, инфрақұрылымдық және урбанистикалық дамуына Каспий теңізінің әсері жан-жақты қарастырылады. Каспий теңізінің географиялық орны, Ақтау теңіз портының қызметі, халықаралық транзиттік маңызы, мұнай-газ кешені, теңіз маңы туризмі және жағалау аймағын тиімді пайдалану мәселелері талданады. Сонымен қатар, Ақтау қаласының дамуын зерттеуде қолданылған әдістер көрсетіліп, Каспий теңізінің қала үшін стратегиялық маңызын арттыруға бағытталған ұсыныстар беріледі.

Өңір табиғатының, географиясының, тарихи-мәдени мұраларының ерекшеліктері оқу процесіне кіріктіріліп, оқушылардың танымдық белсенділігін, зерттеушілік қабілеттерін дамытуда өлкетанудың ықпалы жан-жақты талданды.

Климат жайында.Оқушыларға барлығына қолдануға болады

Бұл мақалада Маңғыстау өңіріндегі жерасты мешіттері табиғи-географиялық және тарихи-мәдени мұра ретінде кешенді түрде зерттелді. Маңғыстаудың қатты желденген жартас қыраттары мен әктасты жыныстары жерасты сәулет өнерінің қалыптасуына оңтайлы жағдай жасаған. Зерттеу барысында Шопан ата, Бекет ата, Сұлтан епе сияқты жерасты мешіттерінің геологиясы, архитектуралық ерекшеліктері мен тарихи мәні талданды.

Мақалада Маңғыстау облысының тарихи-географиялық ескерткіштері жан-жақты қарастырылады. Тарихи және табиғи нысандардың мәдени, әлеуметтік, экологиялық маңызы талданады. Жергілікті жердің тарихи ескерткіштерін сақтау арқылы олардың ұрпаққа аманат болатыны, сондай-ақ туристік және білім беру саласында қолданылуы қарастырылады. Сонымен қатар, мемлекеттік саясат, қоғамдық қатысу және экологиялық тұрақтылық арқылы ескерткіштердің болашақ ұрпаққа жеткізілу жолдары ұсынылады.

Бұл мақалада Маңғыстау облысының туристік әлеуеті мен экологиялық жағдайы қарастырылған. Аймақтың табиғи-географиялық ерекшеліктері, тарихи және рухани мұралары, сондай-ақ экотуризм мен теңіз туризмін дамыту бағыттары талданады.