Әбіш Кекілбаевтың «Күй» повесіндегі « Мәңгүрттік-ұлт қасіреті»

ашық сабақ

Қазақстан Республикасы Президенті Н.Ә. Назарбаевтың “Мәдени мұра” бағдарламасында ұлттық құндылықтар мен этникалық ерекшеліктерді қолдау ерекше орын алғандығы белгілі. Олай болса, халқымыздың мәдени мұраларының біріне айналған “Домбыра” құпиясын зерттеп, сырына қанығу.

Жазушы Дүкенбай Досжан шығармаларының басты ерекшелігі – өмірдің ауыр, қатал сынына әрі нар түйедей белін бермей төтеп беріп, әрі өмірдің мың көпірінен сүрінбей өтіп, басқаларға үлгі болғандай – төзімді жандар мінезінің галереясы. Жазушы туындыларының екінші ерекшелігі: сусыған құм ішінде тіршілік кешсе-дағы желге ұшпайтын қара тастай уәдеге берік, сөзге тұратын, ісімен, жүрісімен ұлттық дәстүрді ұлықтаған қазақы мінез иелері. Ешбір ұлтқа, қайсыбір халыққа ұқсамайтын нағыз қазақ домбыра дейтіндей жазушының «Қымыз» әңгімесіндегі көрініс тапқан бірегей бейнелер және ұлттық сусынның қасиеттері. Шығармаларының үшінші ерекшелігі: кейіпкерлердің сөйлеу тілі, сөз саптасы тіл өрнегінде – кілең болмыс табиғатымен біте қайнасып айтылуы. Төртінші ерекшелігі: ана тілінің қаймағын да, шүйгінін де, шүйкесін де қалдырмай, құм санағандай мехнатты еңбекқорлықпен барша жұрттың зердесіне ұялата жеткізіп, әдет-ғұрып, салт-дәстүрдің небір нәзік талмаурын тұстарын бүге-шігесіне дейін сарқа жазып, ұлттың болмыс-бітімінің көркем галереясын нәрлі де сәнді тілмен сомдай алуы;