Коррекциялық мектеп Басқа бойынша Ұстаздарға арналған оқу әдістемелік материалдар

ҚР Білім және Ғылым министірлігінің стандарты бойынша жасалған. 2022-2023 оқу жылына арналған

Аңдатпа. Әдеби мәліметтерді талдау және гендерлік айырмашылықтар, аутизм спектрінің бұзылуы бар балалардың отбасындағы қарым-қатынастар және ата-аналардың мінез-құлқы туралы өз зерттеулеріміз негізінде негізгі психикалық және психологиялық проблемалар анықталды. Клиникалық, клиникалық-психологиялық және этологиялық зерттеу әдістері қолданылды. Гендерлік айырмашылықтар, биологиялық және экологиялық көріністер, аутизмдегі мінез-құлық бұзылыстары, отбасындағы қарым-қатынас ерекшеліктері және ата-аналық стильдер арасындағы байланыс көрсетілген.

Бұл материал азық-түлік өнімдері туралы.

5.2.2.1.- лексиканың ауызекі сөйлеу мен жазба стильдік айырмашылықтарын мәтін арқылы тану; 5.4.3.1. – сын есім, негізгі, туынды сын есім туралы мәлімет беру, жаттығу жұмыстары барысында сын есімді меңгерту

1) Көліктер түралы туралы түсінігін бекіту, олардың түрлерін, атауларын қайталау. «Ш» дыбысының артикуляциялық кескінін еске түсіре отырып, «ш» дыбысын жеке түрде, буын ішінде және сөз ішінде анық, дұрыс айтуға дағдыландырып, сөз құрамынан «ш» дыбысының орнын таба білуге үйрету. Артикуляциялық жаттығуларды дұрыс жасауға машықтандыру. 2) Фонематикалық есту, есте сақтау, ойлау қабілеттерін дамыту. Сөйлеу мүшелерінің қимыл-қозғалысын жетілдіру. Сөздік қорын молайту. 3) Жол жүру ережесін, қауіпсіздік ережесін сақтай білуге үйрету. Ұқыптылыққа, тазалыққа баулу, дүниетанымын кеңейту.

Дефектолог-мұғалімнің педагогтармен өзара байланысы Педагогикалық кеңесте сөйлеу Алғашқы педагогикалық кеңесте мұғалімдер алдында сөйлей отырып, дефектолог пен басқа мамандар балалар дамуындағы бұзушылықтың түрлері және оның пәндер бойынша оқу бағдарламасын игеруіне ықпалы туралы әңгімелейді. Мұғалімдермен жүргізілетін консультациялар Дефектолог-мұғалімнің пәндер бойынша оқу бағдарламасына егжей-тегжейлі енуі маңызды. Бұған мұғалімдермен тығыз ынтымақтастық жасағанда ғана қол жеткізіледі. Толық консультация берілгеннен кейін ол түзету жұмысын бастай алады, мұғалімдер мен дефектолог тарапынан оқушыға қойылатын бірыңғай талаптарға бейімдейді.Мұғалім мен дефектолог тарапынан оқуда қиналатын оқушыға қойылатын бірдей талаптарды жасау. Әдістемелік бірлестік отырыстарының бірі осы тақырыпқа арналуы мүмкін. Балалардың жұмысын бағалай отырып, көбінесе бастауыш сынып мұғалімі ерекше сипаттағы қателіктерге жеңілдік жасамайды, оларды жазба жұмыстарының қолданыстағы нормаларына қосады. Дефектолог, логопедтің міндеті – педагогты өзіндік қателерді орфографиялық қателерден ажырата білуге үйрету; өзіндік сипаттағы қателердің оқушылардың жазба жұмысын бағалау кезінде саналуға тиіс емес екеніне мұғалімнің назарын аударту. Бұл мәселе мұғалімнің түсінігі үшін бірыңғай емес әрі күрделі. Түсіністіктен арылу үшін бастауыш сынып мұғалімі маманның өз сабақтарында оқушылардың жұмысын өте айрықша бағалайтынын білуге тиіс. Оқушының жұмысын ол бәрінен бұрын психологиялық-педагогикалық параметрлері: бүкіл сабақ барысындағы ықыластылығы; белсенділігі; жұмыс істеуге деген құлшынысы; өздері жіберген емес, өз бетінше тауып, түзеткен қателер саны бойынша бағалайды. Көбінесе сабақта үлгермейтін оқушы тапсырманы маманның сабағында орындайды. Дефектолог оқушы үшін қолайлы психологиялық ахуал жасау, сабақтағы жеке тәсілдеме нормативтік бағадан гөрі айтарлықтай маңызды екеніне мұғалімнің көзін жеткізуге тиіс. Сабақта, түзету-дамыту сабақтарындағы сияқты, мақсатты түрде бірнеше минутты ұсақ моториканы дамыту жаттығуларына көңіл бөлу керек

Баламалы байланыстың (коммуникация) - осы әдісі арқылы баламен суреттермен тілдесуді көздейді. PECS-тіл кемістігі бар балалардың карточка арқылы тілдесу жүйесі. ПЕКС-ті пайдалана отырып, балаға жылдамырақ өзінің белсенділігін танытып және еріксіз сөздерді айтуға үйретуге болады.Пекс баланың қоршаған адамдармен тілдесуіне өте жетімді.

Бұл мен жазған сабақ жоспары дамуында ауытқушылығы бар,жалпы тіл кемістігі бар 2 деңгейлі балаларға түзету жұмыстарын жүргізуге дайындалған. Сөйлеу тілінде әр түрлі кемістіктерді жоюға бағытталған сабақтың бір үлгісі болып табылады. Бұл сабақта келесі дидактикалық ойындар қолданылды:"Сөйлемді аяқта", "Қайсысы артық?".Бұл ойындардың мақсаты: баланың белсенді сөздік қорын молайтуға арналған.

Оқушылардың Жыл мезгілі туралы білімін толықтыру.

Ғылыми еңбек педагог-дефектолог , психолг мамандарға қажет . Мақалада жалпы ЗЗБ-жайлы айтылған.

мұғалімдерге

қайырымдылық концерті

Ерекше білімді қажет ететін балалардың математикалық білімін қалыптастыруда «Нумикон» мультисенсорлық көрнекі материалдар жиынтығын қолданудың маңызы

Жас ұрпақты тәрбиелеуде, оның бойындағы туа біткен табиғи мүмкіндіктерін дамыту, сенім білдіру, үлгі көрсету, талап ету арқылы жауапкершілігін жетілдіруге, ынтымақтастық педагогикасын пайдалану арқылы жеке тұлғаны қалыптастыруға жол ашылады. («2030 стратегиясын жүзеге асыру жастардың міндеті» атты жолдауында) делінген. Аномальды бала физикалық және психикалық кешеуілдеуі бүкіл дамуына әсер еткен балалар жатады. Осындай балаларды тәрбиелеу және оқытуды қарастыратын ғылым саласы – дефектология. Осындай балаларды тәрбиелеу дарадан жас ерекшеліктеріне қарай, өз бетінше өмір сүріп, жұмыс жасай алғанға дейін жалғаса береді.

Аутизм – кішкене балалардың ми қызметінің бұзылу салдарынан айналадағы қарым-қатынас пен байланысқа түсу қиыншылықтарын тудыратын психологиалық ауытқу. Бала аутизмі бала өмірінің алғашқы айларынан көрініс тапса да синдром ретінде 2,5-3 жаста толығымен байқалады. Бұзылыстар психиканың барлық жақтарының (танымдық және эмоциялық салалар, сенсорлық және моторлық дамуы) кемшіліктері түрінде, жоғары психикалық қызметтер, мінез-құлық, сана мен тұлғаның қалыптасуында байқалады.

Қазіргі таңда психотерапияның маңызды салаларының бірі арт-терапия болып табылады. Арт-терапия даму үстіндегі психотерапиялық әдістердің жаңа түрі. Аталған терапияның түрі бүгінгі күндері үлкен жетістіктерге ие. Алғашқы арт-терапия түсінігі еңгізілген кезде оны тек сырқат, ауру немесе демалыс үйіндегі емделушілерге ғана қолданған болса, қазіргі кезде оның қолданыс аясы, шеңбері көбеюде. Яғни, бұл терапия адамның шығармашылық қабілетін дамытып қана қоймай, адамның бойындағы қасиеттерді, мүмкіндігін түсініп ашуға да жағдай жасайды.

1.Ұсақ қол  моториканың қимылдары мен қолдың икемділігі бас миының құрылымының даму деңгейін арттырады.

Халық ауыз әдебиетінде қысқа тақпақтарды саусақ қимылдарымен бірлесіп айтылатыны кездесетіні шын,мысалы: «Құыр-құыр, құырмаш».Адамдардыңқол және саусақ қимылдарымен бірге айтқан тақпақтар балалардың дамуына жақсы әсерін тигізетіне көздері жетті. Қазіргі таңда ғылыми орталықтарында бұл мәселені дәлелдеді.

Мүмкіндігі шектеулі балалармен жүргізілетін саусақтарға киілген қуыршақ терапиясы әдісі бойынша өткізілетін жұмыс түрлері Психотерапияның маңызды салаларының бірі қазіргі таңда арт - терапия болып табылады. Алғашқы арт - терапия түсінігі енгізілген кезде оны тек сырқат, ауру немесе демалыс үйіндегі емделушілерге ғана қолданған болса, қазіргі кезде оның қолданыс аясы, шеңбері кеңеюде, яғни, бұл терапия адамның шығармашылық жағдайын дамытып қана қоймай, адамның бойындағы ресурстарының мүмкіндігін түсініп ашуға да жағдай жасайды. Арт - терапия даму үстінде. Осы терапия әдісінің бір түрі - қуыршақтерапиясы.

Холдинг-терапия аутизм аңғарымы бар балалардың барлығына да қажет, әсіресе аутизмнің ең күрделі түрі – барлығына салқын қарайтын , айналасындағылармен байланыстың кез келген түрінен бас тартқандарға ерекше көрсетілген . Холдинг-терапияны жүргізуге қарсы көрсетілім ретінде төмендегілер болуы мүмкін: балалар немесе ата-ананың соматикалық аурулары , баланың анамнезінде талма ұстамалары бар болса , орталық жүйке жүйесі мен ішкі ағзалардың ауыр түрдегі органикалық бұзылыстары.

Ертегінің мазмұнын түсінуге, есте сақтауын, ірі-ұсақ моторикасын, зейінін, сөйлеуін дамыту.Ұжымдық жұмысқа үйрету, шығармашылық шеберлігін арттыру