Химия Сабақ жоспары 10 сынып бойынша Ұстаздарға арналған оқу әдістемелік материалдар

ҚР Білім және Ғылым министірлігінің стандарты бойынша жасалған. 2022-2023 оқу жылына арналған

Химиялық реакцияның жылдамдығын зерттейтін химияның бөлімін – химиялық кинетика деп атайды. Химиялық реакциялар белгілі бір фаза шеңберінде немесе екі фазаның жанасу бетінде жүруі мүмкін. Химияда жүйе деп қарастырылатын затты немесе қоспаны айтады. Бір фазадан тұратын жүйені гомогенді, ал бірнеше фазадан тұратын жүйені гетерогенді жүйе деп атайды, сәйкес жүйеде жүретін реакцияларды гомогенді және гетеоргенді реакциялар деп жіктейді. N2(г) + O2(г) → 2NO – гомогенді реакция C(қ) + O2(г) → CO2- гетерогенді реакция 2. A + B → C + D теңдеуі бойынша өтетін гомогенді реакцияның жылдамдығын қарастырайық. А затының концентрациясы t1 уақыт кезеңінде c1 тең. Ал t2 кезеңінде c2 –ге тең. Сонда ∆t = t2 – t1 уақыт аралығында А затының концентрациясы ∆ c = c2 – c1 құрайды. Осыдан А заты бойынша реакцияның орташа жылдамдығы: c2 – c1 ∆ c υ = - ———— = - ——— t2 – t1 ∆ t Гомогенді реакцияның жылдамдығы жүйенің белгілі бір көлемінде уақыт бірлігі ішінде реакцияға түскен реагенттің немесе реакция өнімінің бірінің концентрациясының өзгерісімен сипатталады: ∆ c υгом = ± ——— ∆ t Гетерогенді реакцияның жылдамдығы фаза бетінің аудан бірлігінде белгілі бір уақыт ішінде реакцияға қатысатын немесе реакция нәтижесінде түзілетін заттың бірінің концентрациясының өзгерісімен сипатталады: ∆ c υгетер = ± ——— S• ∆ t

Периодтар және топтарда қосылыстардың тотығу-тотықсыздану қасиеттерінің өзгеру заңдылықтары.

Сабақ жоспары

мұғалімге қажет

Для учителей

Для учителей

Металдарға тән металдық байланыс пен металдық кристалдық тордың ерекшеліктерін анықтау арқылы физикалық қасиеттерін түсіндіру Металдардың атом құрылысының ерекшеліктеріне сүйеніп тотықсыздандырғыш қасиеттерін түсіндіру Металдардың белсенділік қатарындағы заңдылықтар негізінде олардың химиялық қасиеттерін көрсететін реакция теңдеулерін құрастыру

Атом құрлысын біледі, атом молекулалық ілімді түсінеді, берілген тақырып бойынша жеке көзқарастарын басқалардың көзқарастарымен салыстыра алады.

Атом құрлысын біледі, атом молекулалық ілімді түсінеді, берілген тақырып бойынша жеке көзқарастарын басқалардың көзқарастарымен салыстыра алады.

Атом құрлысын біледі, атом молекулалық ілімді түсінеді, берілген тақырып бойынша жеке көзқарастарын басқалардың көзқарастарымен салыстыра алады.

Атом құрлысын біледі, атом молекулалық ілімді түсінеді, берілген тақырып бойынша жеке көзқарастарын басқалардың көзқарастарымен салыстыра алады.

Оқушылармен сәлемдесу Оқушыларды түгендеу Оқушылармен ынтымақтастық атмосферасын құру. Шаттық шеңберін құру. Бір-біріне сәттілік тілеу. Орбитальдардың пішіндері арқылы үш топқа бөліну: Төмендегі суреттерді таңдау арқылы s, p, d топтарына бөліну «S» -шар тәрізді «Р»-гантель тәрізді «d»- күрделі гантель тәрізді Алдын-ала берілген атаулар» терминдермен жұмыс Тақтаға өткен тақырып бойынша терминдер ілінеді. Бас квант саны,Орбиталь квант саны,Магнит квант саны,Спин квант саны,Паули тұжырымы,Гунд ережесі,Электрондық формула, Дескриптор: - Бас квант санын анықтамасын айта алады - Орбиталь квант санының анықтамасын айтады - Магнит квант санының ережесін айтады - Спин квант санын айтады - Паули тұжырымдамасын айтады - Гунд ережесін айта алады - Электрондық формуланың анықтамасын айтады (әр топ бірін-бірі бағалайды ) Қ.Б« Бас бармақ жоғары/төмен» әдісі. Жаңа сабақ.Мәтінмен жұмыс . Тақырыпты өз бетімен оқып постер қорғау Өткен тақырыппен байланыстыра отырып, үш топ өздерін таныстырып постер қорғайды. « Мен кіммін» әдісі арқылы әр топ жаңа сабақпен таныса отырып, өздерінің таңдаған белгілері туралы ақпарат айтады. Дескриптор: - Мәтінді оқып түсінеді - S-элементтердің периодтық жүйедегі орнын,оның пішінін,элементтерді мысалға ала отырып талдайды. - P элементтердің периодтық жүйедегі орнын,оның пішінін ,мысалдар келтіре отырып түсіндіреді - D периодтық жүйедегі орнын,оның пішінін, мысалдар келтіре отырып түсіндіреді Қ.Б Әр топ бірін –бірі бағалап,кері байланыс береді. Саралау тапсырмалары. Жеке жұмыс «Кім зерек» Оқушылар кейбір элементтердің бас квант санын, (алғашқы 36 элементтің) электронды-құрылымдық формуласын, , s-, p-, d-, f- орбитальдардың пішінін орындайды . Элемент Бас квант санын Электрондық формулаcы Графикалық формуласы Орбитальдың пішіні AL Na Se Fe Дескриптор: -Бас квант санын жазады - электрондық формуласын жазады - графикалық формуласын кескіндейді - орбитальдың пішінін көрсетеді. Қ.Б. Өзін өзі бағалау Топтық жұмыс: «Химиялық домино» 36 химиялық элентті үш топқа бөлемін. (Кеспе қағаз дайындалады, кеспе қағаздың бір жартысына элементтің таңбасы, екінші жартысына басқа элементтің электрондық конфигурациясы жазылады). Кеспе қағаздар бірінші кеспе қағаздағы элемент таңбасымен соңғы кеспе қағаздағы элементтің электрондық конфигурациясымен сәйкес келетіндей дайындау қажет Дескриптор: -элементтің таңбасын электрондық формуласымен сәйкестендіреді - домино ойынының ережесін қолданады -уақытты тиімді пайдаланады

o Құйма ұғымын түсініп, артықшылықтарын біледі. • Басым бөлігі Шойын мен болаттың құрамы мен қасиеттерін салыстыра алады. • Кейбіреулері o Қазақстандағы металдардың кен орындарын атай алады және өндіру o барысын, айналаға қандай әсер тигізетін түсіндіреді.

Тақырыбы: Химиялық реакция жылдамдығы және оған әсер ететін факторлар

Электролиз тақырыбына қмж

Мұғалімге ҚМЖ

мұғалімдерге сабақ өту барысында қажет

тотығу дәрежесін табудың ережесін білу және қолдану;

Студенттерді металдардың қасиеттерімен таныстырып, оларды сипаттайтын тапсырмаларды орындап, қорыта білуге үйрету. Металдардың периодтық жүйедегі орны, құрылысы, металдардың түрлерін және адам өміріндегі маңызын оқып, біле отырып өздігінен білім алуға жол ашу. Металдардың электрохимиялық кернеу қатары жайлы мағлұмат бере отырып, металдардың химиялық қасиеті жайлы оқушы білімдерін тереңдетіп, химиялық реакция теңдеулерін жаза білу

Термохимиялық теңдеулер бойынша есептеу 12г сутегі оттегінде жанғанда қанша мөлшерде жылу бөлінеді, егер сутегінің жануының термохимиялық теңдеулері мынаған тең болса: 12 г х 2Н2 + О2 = 2Н2О + 571,6кДж 4г Химиялық теңдеу бойынша 4 г сутегі жаңғанда 571,6 кДж жылу бөлінеді. Енді есепті бірнеше әдіспен шығарайық. 1- әдіс. Пропорция әдісі. 12 г ------------------------------ х