Мен - шығармашыл тұлғамын

Қазақ әдебиетінің құндылықтарын насихаттайтын шығармалардың бірі – Бауыржан Момышұлының “Ұшқан ұя” туындысы. Бұл кітап – ұлттық тәрбие мен рухани құндылықтарды тереңнен көрсететін баға жетпес мұра. Шығармада автор өз балалық шағын, ата-анасының тағылымды тәрбиесін, қазақ халқының XIX-XX ғасырдағы тұрмыс-тіршілігін шебер суреттейді. “Ұшқан ұя” – әр қазақ үшін отбасылық құндылықтың алтын қазығы. Әжесі Қызтумас, әкесі Момыш, әпкелері Үрбиан мен Әлиман, және немере ағасы Момынқұл секілді кейіпкерлер арқылы автор ұлттық тәрбие мен адамгершіліктің жарқын үлгісін көрсетеді. Әсіресе, Қызтумас әженің тәрбиелік рөлі ерекше. Ол бала Бауыржанның бойына елге деген сүйіспеншілікті, адалдық пен қайсарлықты дарытты. Шығарма тек бір отбасының өмірін баяндау емес, ол тұтас бір ұлттың болмысын бейнелейді. Бауыржан Момышұлы қазақы тәрбиенің негізін қалайтын салт-дәстүрлерді сипаттай отырып, оқырманды терең ойға жетелейді. Шығармадағы қарапайым оқиғалар арқылы қазақ отбасының бірлігін, ынтымағын және ұрпаққа қалдырған рухани мұрасын көруге болады. Кітаптың тәрбиелік мәні орасан зор. Бауыржан Момышұлы өз өмірінің тарихын арқау ете отырып, жастарға батырлық, қайсарлық, адалдық, жауапкершілік сияқты асыл қасиеттерді үйретеді. Әсіресе, оның қыз баланы ерекше құрметтейтіні, аналарға деген ілтипаты бүгінгі қоғамға да үлгі. “Ұшқан ұяны” оқып отырып, қазақ халқының өткен өміріне терең үңіліп, ұлттық дәстүрлердің қаншалықты маңызды екенін түсінеміз. Әр қазақ баласы бұл шығарманы оқып, оның тәрбиелік мазмұнын өз өміріне сіңірсе, халқымыздың рухы биік, болашағы жарқын болары сөзсіз. Бауыржан Момышұлының бұл туындысы – ұрпаққа қалған асыл қазына. Сондықтан әрбір қазақ “Ұшқан ұяны” оқып, оны болашақ ұрпаққа насихаттауы тиіс. Ұлттық болмысымызды ұлықтап, тәрбиені дәріптейтін осындай шығармалар арқылы біз өз құндылықтарымызды сақтай аламыз.

Қазақстандық патриотизм – елдің тұрақты дамуы мен гүлденуінің негізі Әр адамның табан тірер туған жері бар. Сол туған жерге, елге деген сүйіспеншілік – адамды алға жетелеп, күш-қуат береді. Бұл сезімді біз патриотизм деп білеміз. Патриотизм – туған жерге, Отанға деген терең сүйіспеншілік пен адалдықтың көрінісі. Қазақстандық патриотизм – еліміздің ұлттық бірлігінің ұйытқысы, «Мәңгілік Ел» идеясының негізі. Ол – әр азаматтың өз Отанын шынайы махаббатпен сүюі, оның мәдениеті мен тіліне, ұлттық дәстүріне құрметпен қарауы. Бұл ұғым тек сезім ғана емес, елдің болашағы үшін жауапкершілік алуға дайын болуды білдіреді. Дана халқымыз «Орағың өткір болса, қарың талмайды, Отаның берік болса, жауың алмайды» деп бекер айтпаған. Бұл сөздерде елдің тұрақты дамуы мен гүлденуінің негізі – халықтың бірлігі екені айқын көрініс табады. Егер халық тату-тәтті өмір сүрсе, кез келген қиындықты еңсеріп, биік белестерді бағындыра алады. Тәуелсіз Қазақстан – әлемдік аренада өз орнын алған, тарихы терең, бейбіт мемлекет. Бүгінде елімізде көптеген ұлт өкілдері тату-тәтті өмір сүріп, елдің дамуына өз үлестерін қосуда. Жаһандану дәуірінде Қазақстан заман талабына сай алға жылжып, бірліктің, бейбітшіліктің, тұрақтылықтың жарқын үлгісін көрсетіп келеді. Бүгінгі күннің бейбіт тіршілігі – ата-бабаларымыздың жанқиярлық еңбегінің жемісі. Олар қасық қаны қалғанша күресіп, бізге осы жерді, осы еркіндікті алып берді. Қазақ халқы өз тарихын ешқашан ұмытпаған. Саналы ұрпақ тарихын біліп, құрметтеп, оны келер ұрпаққа жеткізуге міндетті. Біздің парызымыз – ата-бабаларымыздың есімін ұмытпай, ерліктерін ұлықтап, олардың аманатына адал болу. Еліміздің әрбір азаматы мемлекет беріп отырған мүмкіндіктерді пайдаланып, заманауи білім алып, тәжірибесін ел игілігіне арнауы керек. Егемен еліміздің экономикасын нығайтып, ғылым мен мәдениетте жаңалықтар ашатын, абыройын асқақтататын білімді, озық ойлы ұрпақ көбейетініне сенемін. Қазақ елінің тағдыры – менің тағдырым. Мен өз елімнің болашағы үшін жауапты екенімді терең сезінемін. Болашақта еліміздің көк байрағы әрдайым биікте желбіреп, халқымыздың бірлігі мен берекесі арта берсін! Елімнің ертеңі жарқын болсын!

Л.Н. Гумилев атындағы Еуразия ұлттық университетінің Журналистика факультетінің 2-курс студенті, “LAGYL” қыздар ұйымының төрайымының орынбасары және жеке менторлық бағдарламасының авторы Дамира Дәулетқызымен аз-кем сұхбат құрған болатынмын. -Сәлеметсіз бе,Дамира ханым!Сұхбатқа уақыт бөлгеніңізге рақмет. -Журналистика саласын таңдауға не түрткі болды? -Журналистика саласын таңдауға халық пен биліктің арасындағы алтын көпір болу ниетім себеп болды. Қарапайым халықтың үні естіліп, олардың мәселелері билікке жету үшін шынайы ақпарат жеткізудің маңызы зор. Мен сол көпірді құрып, қоғамдағы маңызды өзгерістерге ықпал еткім келеді. -Бұл университетте журналистика факультетінде оқудың қандай ерекшеліктері бар? -Бұл университетте журналистика факультетінде оқудың ерекшеліктері көп. Л.Н. Гумилев атындағы Еуразия ұлттық университеті еліміздегі ең беделді оқу орындарының бірі болғандықтан, мұнда білім беру деңгейі жоғары, оқу бағдарламасы заманауи талаптарға сай. Әсіресе, практикалық сабақтар мен шеберлік сыныптары көп өтеді, бұл студенттердің болашақ мамандықтары бойынша тәжірибе жинауына мүмкіндік береді. Сонымен қатар, университеттің медиа орталығы, телестудиясы және әртүрлі жобалары студенттерге өздерін шығармашылық тұрғыда дамытуға жағдай жасайды. Оқытушылардың кәсіби тәжірибесі мол, олар бізге нақты салалық білім беріп қана қоймай, журналистік этика мен қоғам алдындағы жауапкершілікке де үйретеді. -2 курс студентті ретінде ,сіздің оқу процесіндегі ең есте қалған оқиға немесе жобаңыз қандай? -2курс студенті ретінде, менің оқу процесіндегі ең есте қалған оқиғам – группаластарыммен бірге өткен күндерім және практикалық жұмыстар. Әсіресе, жаңалық сюжеттерін әзірлеу кезінде топпен бірге жұмыс істегеніміз қызықты әрі әсерлі болды. Барлығымыз бір-бірімізді қолдап, идеяларымызды ортаға салып, түрлі пікірлерімізбен бөлісіп, ортақ мақсатқа жетуге тырыстық. Сондай-ақ, қалада өткізген практикалық жұмыстарымыз да ерекше есте қалды. Тікелей эфирде сұхбат алу, репортаждар жасау, түрлі әлеуметтік мәселелерді зерттеу секілді тәжірибелер мен үшін өте құнды болды. -Сәкен Сейфуллин музейіне жасаған репортажыңыз маған қатты ұнады. Әсіресе, Сәкен атамыздың өмірі мен шығармашылығына қатысты құнды деректер мен мәліметтерді ерекше атап өтуіңіз әсерлі болды. Оның ішінде, ‘Тар жол, тайғақ кешу’ романына жасаған шолуыңыз ерекше назар аудартты. Сіз бұл романды оқуға кеңес берген екенсіз, сол кітаптан ойыңызда ерекше сақталып қалған, сізді терең толғандырған тұстар болды ма? -Рахмет! Сәкен Сейфуллиннің “Тар жол, тайғақ кешу” романы – мен үшін ұлы тарихи кезеңді терең түсінуге мүмкіндік берген ерекше шығарма. Бұл кітапта Сәкен атамыз өз заманының қиындықтары мен күрестерін жан-жақты бейнелеген. Романда мені ерекше толғандырған тұсы – Сәкеннің әділетсіздікке қарсы күресі мен елінің тәуелсіздігі жолындағы табанды ерлігі. Әсіресе, оның түрмеде отырып та рухын жоғалтпауы, азаттыққа деген сенімін жоғалтпай, өз халқы үшін күресті жалғастыруы жанға әсер етеді. Бұл жердегі әрбір оқиға – бір ұлттың тарихы мен тағдырына әсер еткен ауыр кезеңдердің куәсі. Сонымен қатар, Сәкеннің өмірі мен оның күрескерлік жолы арқылы ерік-жігер мен ұлттық құндылықтарды сақтау маңыздылығын терең түсінуге болады. Сол себепті бұл кітапты әр оқырманға оқуға кеңес беремін – ол тек тарихи шығарма емес, рухани азық деуге де болады. -Бүгінгі күні журналистика мен медиа саласындағы қандай әлемдік тенденциялар сізді қызықтырады? -Бүгінгі күні журналистика мен медиа саласындағы бірнеше әлемдік тенденциялар ерекше қызығушылығымды тудырады. 1.Жасанды интеллекттің журналистикадағы рөлі күн сайын артып келеді. Оның көмегімен деректерді талдау, материалдарды жылдам дайындау және аудиторияға жеке көзқараспен ақпарат ұсыну мүмкіндіктері ерекше қызықтырады. 2.Әлеуметтік желілер арқылы ақпараттың таралу жылдамдығы шексіз. Бұл платформалар журналистика мен аудитория арасындағы байланысты одан әрі нығайтуда маңызды рөл атқарып отыр. 3.Заманауи журналистиканың басты мәселелерінің бірі – жалған ақпаратпен күрес. Осы бағытта дамып жатқан технологиялар мен әдіс-тәсілдерге қызығушылығым жоғары. 4.Үлкен мәліметтер негізінде терең талдау жасау, сараптама дайындау – қазіргі журналистиканың жаңа деңгейі. 5.Интерактивті материалдар, подкасттар, бейнежурналистика сияқты форматтар ақпаратты әсерлі әрі тың тәсілдермен жеткізуге мүмкіндік береді. -Өз мансабыңыздың қандай бағытта дамуын қалайсыз? -Өз мансабымның журналистика саласында бірнеше негізгі бағытта дамығанын қалаймын. 1. Сараптамалық журналистика: Қоғамға терең талдау жасап, күрделі мәселелерді ашып көрсету арқылы адамдарға шынайы әрі пайдалы ақпарат жеткізуді қалаймын. Сараптамалық материалдар жазу, үлкен деректермен жұмыс істеу және әлеуметтік тақырыптарға зерттеулер жүргізу мен үшін өте маңызды. 2. Халықаралық журналистика: Әлемдік оқиғаларды зерттеп, түрлі елдердің мәдениеті мен қоғамындағы өзекті мәселелерді көтергім келеді. Бұл маған өзге халықтардың тәжірибесін түсініп, олардың ерекшеліктерін біздің қоғамға жеткізуге мүмкіндік береді. 3. Көпмедиалы журналистика: Заманауи технологиялар мен жаңа форматтарды қолдану арқылы аудиторияға қызықты әрі мағыналы материалдар ұсынғым келеді. Подкасттар, бейнежурналистика, интерактивті жобалар сияқты бағыттарды дамытуды жоспарлаймын. 4. Әлеуметтік мәселелерді қозғау: Әділетсіздікке, теңсіздікке, және жастар мен әйелдердің құқықтары мәселелеріне арналған жобалар жасауға қызығушылығым зор. Бұл тақырыптар қоғамның санасын оятуға көмектеседі деп сенемін. 5. Оқыту және тәлімгерлік: Болашақта жинаған тәжірибемді жас журналистермен бөлісіп, осы салада жаңа мамандарды дайындау ісіне өз үлесімді қосқым келеді. Жалпы, мансабымды тек кәсіби тұрғыдан ғана емес, қоғамға пайдалы іс жасау арқылы дамыту – басты мақсатым. -Бұл мамандықты таңдағысы келетін жас талапкерлерге қандай кеңес бересіз? -Журналистика мамандығын таңдағысы келетін жас талапкерлерге келесі кеңестерді ұсынар едім: 1.Қызығушылығыңызды анықтаңыз: Журналистика – әртүрлі салаларды қамтитын кең ауқымды мамандық. Сізді қандай тақырыптар, оқиғалар немесе мәселелер қызықтыратынын анықтап алыңыз. Бұл сіздің бағыт-бағдарыңызды айқындауға көмектеседі. 2. Оқыңыз және зерттеңіз: Журналистика білімді, жан-жақты болуды талап етеді. Көп оқып, әлемдік және жергілікті жаңалықтарды бақылап, сараптамалық мақалаларды зерттеуді әдетке айналдырыңыз. 3. Жазу дағдыларын дамытыңыз: Жақсы журналист болу үшін ойды анық және түсінікті жеткізе білу маңызды. Жазу стиліңізді дамыту үшін күнделік жазыңыз, блог жүргізіңіз немесе шағын мақалалар дайындап көріңіз. 4. Сыни ойлауды үйреніңіз: Қоғамдағы әртүрлі ақпараттарды талдап, оның шынайылығын анықтауға дағдыланыңыз. Сыни ойлау – журналистің ең басты құралы. 5. Тәжірибе жинаңыз: Университет кезінде немесе ертерек кезеңнен бастап, жергілікті газеттерде, телеарналарда немесе онлайн платформаларда тәжірибе алуға тырысыңыз. Бұл сіздің болашақ мансабыңыз үшін өте құнды тәжірибе болады. 6. Көп оқыңыз және білім қуыңыз: Журналистика тек шынайы ақпаратты жеткізу емес, сонымен қатар шығармашылықты қажет етеді. Әдеби шығармаларды, тарихи және мәдени еңбектерді оқуға уақыт бөліңіз. 7. Төзімді болыңыз: Журналистика кейде қиындықтар мен кедергілерді жеңуді талап етеді. Сын, қысым немесе қиын жағдайлар болса да, өз мақсатыңыздан таймаңыз. Ең бастысы – қоғамға адал қызмет етуге дайын болыңыз. Журналистиканың басты міндеті – шындықты іздеу мен оны халыққа жеткізу екенін ұмытпаңыз! -Уақыт бөлгеніңіз үшін рақмет! Сізге шығармашылық табыстар тілеймін!