"Білім негізі-бастауыш сыныпта"

Түркі әлемінің мақтанышы, қазақтың біртуар ұлы ақыны Абай Құнанбаев.

Әдебиет  зерттеуші ғалым, түркітанушы, публицист, педагог, аудармашы, қоғам және мемлекет қайраткері. Қазақ халқының 20 ғасырдың басындағы ұлт-азаттық қозғалысы жетекшілерінің бірі, қазақ тіл білімі мен әдебиеттану ғылымдарының негізін салушы, ұлттық жазудың реформаторы,ағартушы, Алаш-Орда өкіметінің мүшесі. Қазақтың біртуар азаматы Ахмет Байтұрсынұлы  1873  жылы 5 – қыркүйекте  қазіргі Қостанай облысы, Жангелдин ауданындағы Сартүбек елді мекенін де дүниеге келген. Сүйегі – арғын, оның ішінде – үмбетей.  Ал әріден таратсақ, Ахаң тарихта есімі мәшһүр тұңғыш тархан Жәнібекпен  тусады.  Жәнібек батыр Шақшақтың шобересі болса, Ахмет – Шақшақ бабаның тоғызыншы тармақтағы ұрпағы.  Әкесі Байтұрсын Шошақұлы еті тірі, сергек, намысқой адам болған.  Байтұрсынұлы шығармашылық жұмысын өлең жазудан бастаған. Онда ол еңбекші халықтың ауыр халін, арман-тілегін, мұң-мұқтажын көрсетіп, жұртшылықты оқуға, білім-ғылымға, рухани биіктікке, адамгершілікке, мәдениетті көтеруге, еңбек етуге шақырады. Патшалық Ресейдің қанаушылық-отаршылдық саясатын, шенді-шекпендінің алдында құлдық ұрған шенеуніктердің опасыздығын сынады.   Ақынның алғашқы өлеңдері «Қырық мысал» атты аударма жинағында 1909 ж. Санкт-Петербургте жарық көрді. Бұл кітабы арқылы қалың ұйқыда жатқан қараңғы елге жар салып, олардың ой-санасын оятуға бар жігер-қайратын, білімін жұмсайды. Ақын әрбір аудармасының соңына өзінің негізгі ойын, айтайын деген түйінді мәселесін халқымыздың сол кездегі тұрмыс-тіршілігіне, мінезіне, психологиясына сәйкес қосып отырған.  Сонымен бірге А. Байтұрсынұлының ел арасына кеңнен тараған бірнеше әндері де бар: «Аққұм», «Қаракөз», «»Екі жирен», «Қараторғай»т.б.  «Қырық мысал» ұлы ағартушының түбірлі, түбегейлі тәрбиелік мақсаты мен мұратынан туған өлеңді шығармалар топтамасы. Кітапқа енген қырық мысал түгелдей атақты орыс ақыны М.АКрыловтан аударылған: Орыстың тәржіме еттім мысалдарын, Әзірге  қолдан келген осы барым. Қанағат азға деген, жоққа сабыр, Қомсынып, қоңырайма, құрбыларым,- дей тұрғанмен, осы қырық өлеңнің  бәрі  де түгелімен тіпті аударма секілді емес. Байтұрсынұлының екінші кітабы — «Маса» (1911). Бұл кітапқа енген өлеңдерінде ақын қараңғылық, надандық, шаруаға енжарлық,

Қазақ әліпбиінің атасы Ахмет Байтұрсынұлы